Józef Kremer – Polihistor i Prekursor Psychologii
Józef Kremer urodził się 22 lutego 1806 roku w Krakowie, a zmarł 2 czerwca 1875 roku w tym samym mieście. Był uznawanym polskim polihistorem, który działał jako filozof, estetyk, encyklopedysta i historyk sztuki, a także był jednym z prekursorów psychologii w Polsce.
Życie i Edukacja
Kremer pochodził z zamożnej rodziny. Jego ojciec, Joseph Kremer, był z Opawy, a matka, Maria Anna Erb, wywodziła się z szlacheckiej rodziny z Karlsbadu. Kremer uczęszczał do gimnazjum św. Anny w Krakowie, a następnie studiował filozofię i prawo na Uniwersytecie Jagiellońskim. Po uzyskaniu magistra kontynuował edukację w Berlinie, Heidelbergu i Paryżu, gdzie miał okazję uczestniczyć w wykładach renomowanych myślicieli, takich jak Georg Wilhelm Friedrich Hegel czy Jean-Baptiste Say.
Podczas powstania listopadowego Kremer brał udział w walkach, w czasie których został ranny w bitwie pod Grochowem. Po powrocie do Krakowa, od 1847 roku wykładał filozofię na Uniwersytecie Jagiellońskim, a od 1853 roku estetykę i historię sztuki w Szkole Sztuk Pięknych. W latach 1865–1866 pełnił funkcję dziekana Wydziału Filozoficznego, a w latach 1870–1871 był rektorem Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Działalność Naukowa i Kulturalna
Kremer był aktywnym członkiem wielu towarzystw naukowych i kulturalnych, takich jak:
- Towarzystwo Przyjaciół Sztuk Pięknych w Krakowie
- Towarzystwo Naukowe Krakowskie
- Towarzystwo Archeologiczne w Wilnie
- Towarzystwo Zachęty Sztuk Pięknych w Warszawie
- Towarzystwo Przyjaciół Nauk w Poznaniu
W 1872 roku współzakładał Akademię Umiejętności, gdzie pełnił różne funkcje w komisjach filozoficznych i historycznych.
Twórczość
Kremer jest uznawany za prekursora naukowej psychologii w Polsce. Przeprowadził klasyfikację zjawisk psychicznych na świadome i nieświadome, rozszerzając definicję antropologii jako nauki badającej ich wzajemne relacje.
W 1877 roku jego prace zostały zebrane i opublikowane w dwunastu tomach przez Henryka Struve.
Pochówek
Józef Kremer spoczywa na cmentarzu Rakowickim w Krakowie, gdzie został pochowany po swojej śmierci w 1875 roku.
