Jean-Baptiste Lully – Biografia
Jean-Baptiste Lully (1632-1687) był francuskim kompozytorem włoskiego pochodzenia, uznawanym za twórcę francuskiej opery narodowej. Urodził się we Florencji, a w wieku 14 lat przeniósł się do Paryża, gdzie rozpoczął karierę muzyczną i zdobył uznanie na dworze Ludwika XIV. Otrzymał tytuł Nadintendenta Muzyki Królewskiej, co uczyniło go najważniejszym muzykiem w kraju.
Życie i kariera
W 1643 roku Lully przybył do Francji jako służebny księżnej Montpensier. Początkowo uczył się gry na gitarze, skrzypcach i klawesynie. Współpraca z N. Métru oraz kontakt z innymi kompozytorami pozwoliły mu na rozwój twórczy. W 1653 roku Ludwik XIV mianował go nadwornym kompozytorem, co otworzyło drzwi do jego dalszej kariery.
W 1672 roku Lully założył Académie Royale de Musique i uzyskał patent na wyłączne prawo wystawiania dzieł muzycznych w teatrach francuskich, co umocniło jego pozycję w świecie muzyki. W 1680 roku otrzymał szlachectwo, co dodatkowo zwiększyło jego wpływy.
Tragiczna śmierć
8 stycznia 1687 roku, podczas dyrygowania swoim Te Deum, Lully przypadkowo zranił się w stopę batutą, co doprowadziło do infekcji i jego śmierci kilka tygodni później.
Życie prywatne
Lully ożenił się z Madeleine Lambert w 1662 roku i miał sześcioro dzieci. Znany był z trudnego charakteru i kontrowersyjnych zachowań, co prowadziło do skandali. Jego romans z paziem Brunetem w 1685 roku wywołał złość Ludwika XIV, choć nie został ukarany.
Twórczość
Lully był pionierem w tworzeniu francuskiej opery, wprowadzając nowe formy muzyczne i rozwijając recytatyw w języku francuskim. Jego kompozycje, w tym balety i comédie-ballets, przyczyniły się do rozkwitu muzyki barokowej we Francji.
Bibliografia
- Beaussant, Philippe. Lully ou Le musicien du Soleil. Paris: Éditions Gallimard, 1992.
- Bukofzer, Manfred. Muzyka w epoce baroku. Od Monteverdiego do Bacha. Warszawa, 1970.
- Anthony, James R. Hasło „Lully” w: The New Grove Dictionary of Music and Musicians.
