Jan Nepomucen Żarnowski
Jan Nepomucen Żarnowski, ur. 14 maja 1852 lub 1862 na Wołyniu, zmarł 12 lipca 1926 w Warszawie. Był wybitnym działaczem państwowym oraz pierwszym prezesem Najwyższej Izby Kontroli w II Rzeczypospolitej.
Wykształcenie i kariera zawodowa
Żarnowski ukończył szkołę średnią w Mińsku Litewskim oraz studia prawnicze na Uniwersytecie w Petersburgu. W 1878 roku rozpoczął pracę w rosyjskiej Kontroli Państwowej, a w 1903 roku awansował na stanowisko Generalnego Kontrolera Departamentu Sprawozdawczości Kolejowej. W 1908 roku został tajnym radcą i członkiem Rady Kontroli Państwowej.
Działalność w czasie I wojny światowej
Po wybuchu I wojny światowej angażował się w Polskie Towarzystwo Pomocy Ofiarom Wojny. W 1917 roku wziął udział w Komisji Likwidacyjnej dla Spraw Królestwa Polskiego, gdzie pracował w Wydziale ds. finansowych oraz Wydziale dróg i komunikacji. W 1918 roku kierował przedstawicielstwem Rady Regencyjnej w Rosji, a po 20 października pełnił funkcję szefa przedstawicielstwa.
Powrót do Polski i działalność w NIK
Po powrocie do Polski w 1920 roku, Żarnowski został prezesem Komisji Oszczędnościowej Ministerstwa Skarbu i członkiem Komisji Trzech przy Prezydium Rady Ministrów. 4 lipca 1921 roku objął stanowisko prezesa Najwyższej Izby Kontroli, które zajmował aż do swojej śmierci. Był pierwszym prezesem NIK działającym według nowej ustawy z 1921 roku, wprowadzając nowe delegatury Izby.
Jan Nepomucen Żarnowski zmarł w trakcie pełnienia swoich obowiązków, a jego następcą na stanowisku prezesa NIK został prof. Stanisław Wróblewski.
Bibliografia
- Kto był kim w II Rzeczypospolitej, red. Jacek M. Majchrowski, Warszawa 1994
- Ryszard Szawłowski, Najwyższe państwowe organy kontroli II Rzeczypospolitej, Warszawa 2004
