|zdjęcie =
|opis zdjęcia =
|herb = Yalta gerb.png
|flaga = Flag of Yalta.png
|dopełniacz nazwy = Jałty
|państwo = Krym
|powierzchnia = 18,202
|wysokość = 50
|rok = 2020
|liczba ludności = 79 056
|gęstość zaludnienia = 4365,29
|numer kierunkowy = +380-654
|kod pocztowy = 98600 – 98639
|tablice rejestracyjne =
|kod mapy = UA-43
|współrzędne = 44°29′N 34°10′E
|commons = Category:Yalta
|www =
|wikisłownik = Jałta
}}
Jałta (, , , ) – miasto na Ukrainie leżące w południowej części okupowanego przez Rosję Półwyspu Krymskiego, na brzegu Morza Czarnego. Liczy 79 tys. mieszkańców (2020). Z Jałty do Symferopola prowadzi najdłuższa w Europie linia trolejbusowa długości około 86 km.
Za czasów Związku Radzieckiego Jałta była popularnym kurortem nadmorskim.
W czasie II wojny światowej w Jałcie (a dokładnie w Liwadii – niewielkiej miejscowości koło Jałty) odbyła się konferencja jałtańska ustalająca na przeszło 40 lat polityczny podział powojennej Europy.
W Jałcie znajdują się: Muzeum Czechowa, sobór św. Aleksandra Newskiego, cerkiew św. Jana Chryzostoma, cerkiew ormiańska, katolicki Kościół Niepokalanego Poczęcia NMP, Jałtańskie Państwowe Muzeum Historii i Literatury, Muzeum Narodowej Sztuki Dekoracyjnej „Polana Bajek”.
Na przedmieściach Jałty dwa carskie pałace w: Liwadii i Massandrze.
Zespół miejski Jałty
Jedną z jednostek podziału administracyjnego Republiki Autonomicznej Krymu, porównywalną z rejonem, jest zespół miejski Jałty. Jest to obszar zarządzany przez Radę Miasta Jałta. Dzieli on się na mniejsze miejscowości:
* Miasta:
Ałupka, Jałta.
* Osiedla typu miejskiego:
Foros, Gaspra, Gurzuf, Koreiz, Liwadia, Massandra, Simeiz.
Historia
Jałta była założona przypuszczalnie w I wieku przez Greków.
Według legendy, greccy żeglarze zbłądzili podczas burzy i długo się błąkali w poszukiwaniu brzegu. Gdy wreszcie zobaczyli brzeg (jałos), to zdecydowali, że tak nazwą założoną osadę.
W starożytności miasto było częścią Cesarstwa rzymskiego, a w okresie średniowiecza – Cesarstwa bizantyjskiego. Od 1145 r. znane było pod nazwą Dżalita (warianty nazwy: Galita, Kaulita, Gealita, Etalita), obecną nazwę nosi od XVI wieku. Prawa miejskie Jałta uzyskała w roku 1837. Od lat 60. XIX wieku rozwijała się jako uzdrowisko.
Podczas okupacji hitlerowskiej, 5 grudnia 1941 roku Niemcy utworzyli getto dla żydowskich mieszkańców. Przebywało w nim około 1800 osób. 17 grudnia 1941 roku Niemcy zlikwidowali getto, a Żydów zamordowali. Sprawcą zbrodni było Sonderkommando 11a (dowódcy – SS-Obersturmbannführer Paul Zapp, SS-Scharführer baron Leo Karl Eugen von der Recke i SS-Hauptsturmführer Eberhard Heinzee.
Miasta partnerskie
* Acapulco, Meksyk
* Gałacz, Rumunia
* Margate, Wielka Brytania
* Santa Barbara, USA
* Baden-Baden, Niemcy
* Fujisawa, Japonia
* Rijeka, Chorwacja
W literaturze i sztuce
Jałta to tytuł piosenki Jacka Kaczmarskiego, opowiadającej o postanowieniach konferencji jałtańskiej. Jałta jest także obecna w Sonetach krymskich Adama Mickiewicza, który mieszkał tam i tworzył przez pewien czas. Michaił Afanasjewicz Bułhakow do Jałty za sprawą Wolanda i jego świty przenosi dyrektora Teatru Variétés Stiopę Lichodiejewa, a tym samym część fabuły powieści Mistrz i Małgorzata.
Galeria
Plik:Pomnik Lenina w Jałcie 1.JPG|Pomnik Lenina na nabrzeżu im. Lenina
Plik:AlNevskiYalta.jpg|Sobór Aleksandra Newskiego
Plik:Вірменська церква4.JPG|Kościół ormiański
Plik:Yalta-catholic church.jpg|Kościół katolicki
Plik:СССР, 1980, Ялта, Крым, Набережная Ялты, панорама, USSR.jpg|Jałta, 1980
