Izolacjonizm – definicja i koncepcja
Izolacjonizm to kierunek polityki zagranicznej, który koncentruje się na obronie interesów i bezpieczeństwa państwa poprzez unikanie trwałych sojuszy z innymi krajami. Przykładem izolacjonizmu jest polityka Wielkiej Brytanii, która odrzucała stałe umowy z państwami europejskimi, co było widoczne w postanowieniach kongresu wiedeńskiego z 1815 roku. Wilfrid Laurier określił ten kurs jako „wspaniałe odosobnienie” w 1896 roku.
Izolacjonizm w Stanach Zjednoczonych
W USA izolacjonizm jest związany z osobą Jerzego Waszyngtona, który również zalecał unikanie stałych sojuszy. Kluczowym dokumentem w tej kwestii była doktryna Monroego z 1823 roku, która ograniczała wpływy USA do obu Ameryk i nie uwzględniała spraw europejskich.
Zmiany w polityce zagranicznej USA
W okresie I wojny światowej USA zaangażowały się w konflikt, jednak po wojnie powróciły do polityki izolacjonizmu, nie ratyfikując traktatu wersalskiego i unikając udziału w Lidze Narodów. W latach 30. XX wieku uchwalono szereg ustaw o neutralności, takich jak:
- Neutrality Acts (1935-1939) – ograniczające sprzedaż broni i materiałów wojennych państwom w konflikcie.
- Ustawa z 1935 roku wprowadzała embargo na dostawy broni.
- Ustawa z 1936 roku zakazywała sprzedaży materiałów wojennych innych niż broń.
- Ustawa z 1937 roku wprowadzała zasadę „cash and carry” dla zakupów.
- Ustawa z 1939 roku umożliwiała zakup amerykańskiej broni przez Wielką Brytanię i Francję.
II wojna światowa i jej konsekwencje
Początkowo USA zachowały neutralność w II wojnie światowej, jednak zmiany nastały po ataku Japonii na Pearl Harbor w grudniu 1941 roku. W wyniku konfliktu USA stały się aktywnym uczestnikiem polityki światowej, przyczyniając się do upadku komunizmu w ZSRR.
Neoizolacjonizm i zmiany w regulacjach
W ostatnich latach pojawił się neoizolacjonizm, który podkreśla, że angażowanie się w lokalne konflikty może zaszkodzić prestiżowi USA. Proponuje się wycofanie wojsk amerykańskich z zagranicy. W 1973 roku uchwalono „Rezolucję o możliwościach wojny”, która zobowiązuje prezydenta do informowania Kongresu o użyciu sił zbrojnych w braku wypowiedzenia wojny. Mimo to, rezolucja była wielokrotnie naruszana.