Irlandzka Armia Republikańska (IRA)
Irlandzka Armia Republikańska (IRA), w irlandzkim: Óglaigh na hÉireann, to tajna irlandzka organizacja wojskowa, która powstała w 1916 roku w wyniku fuzji Irlandzkich Ochotników oraz Irlandzkiej Armii Obywatelskiej. Stanowiła wojskowe skrzydło irlandzkiego ruchu niepodległościowego, a jej celem było wyzwolenie Irlandii spod brytyjskich rządów.
Historia
Po uzyskaniu niepodległości w 1921 roku, IRA skupiła się na dążeniu do zjednoczenia Irlandii Północnej z Irlandią. W 1934 roku doszło do rozłamu w organizacji, kiedy to marksistowski Kongres Republikański odłączył się od IRA. Dwa lata później, w 1936 roku, IRA została zdelegalizowana po serii zamachów. W styczniu 1939 roku wznowiła antybrytyjską kampanię terrorystyczną, a podczas II wojny światowej próbowała nawiązać współpracę z III Rzeszą, co okazało się bezowocne.
W wyniku tych wydarzeń, część kierownictwa IRA przeszła do bardziej umiarkowanej Oficjalnej IRA (OIRA), podczas gdy radykalni członkowie utworzyli Prowizoryczną IRA (PIRA).
Ideologia
IRA była organizacją nacjonalistyczną o lewicowym zabarwieniu. Do 1921 roku jej głównym celem było wyzwolenie Irlandii spod brytyjskiego panowania, a po tym roku skoncentrowała się na dążeniu do zjednoczenia Irlandii Północnej i Irlandii.
Podsumowanie
Irlandzka Armia Republikańska odegrała istotną rolę w historii Irlandii, dążąc do niepodległości i zjednoczenia kraju. Jej działania, zarówno militarne, jak i polityczne, miały znaczący wpływ na kształtowanie się współczesnej Irlandii i relacji z Irlandią Północną.
