Trójkąt (Triangulum)
Trójkąt (łac. Triangulum) to gwiazdozbiór nieba północnego, zajmujący 78. miejsce pod względem wielkości. Jego trzy najjaśniejsze gwiazdy tworzą wydłużony kształt trójkąta. Konstelacja ta, mimo że jest jedną z najmniejszych na niebie, zawiera galaktykę M33, znaną jako Galaktyka Trójkąta. Trójkąt znajduje się między gwiazdozbiorami Andromedy, Barana, Perseusza i Ryb. Jest widoczny w Polsce od lata do zimy i można dostrzec w nim około 15 gwiazd gołym okiem.
Pochodzenie nazwy
Nazwa konstelacji sięga czasów starożytnych, kiedy to była opisywana już w III wieku p.n.e. Choć nie ma silnego związku z mitologią, jej kształt przypomina litery Delta (Δ) oraz deltę rzek. W starożytnym Babilonie Trójkąt nazywano Pługiem.
Jak odnaleźć konstelację
Aby zlokalizować Trójkąt na niebie, należy najpierw odnaleźć gwiazdę Almach (γ And) i podążać w kierunku południowym, aby dostrzec pozostałe gwiazdy konstelacji.
Gwiazdy Trójkąta
- Alfa Trianguli (α Tri) – żółtobiała gwiazda, oddalona o 64 lata świetlne.
- Beta Trianguli – najjaśniejszy składnik, biała gwiazda w odległości 124 lat świetlnych.
- Gamma Trianguli (γ Tri) – niebieskobiała gwiazda, oddalona o 118 lat świetlnych.
- Epsilon Trianguli (ε Tri) – układ podwójny w odległości 370 lat świetlnych.
- Jota Trianguli (ι Tri) – układ podwójny z gwiazdami o jasności 5,2 i 6,6.
- 6 Trianguli – żółta gwiazda o jasności 5,2.
- R Trianguli – czerwony olbrzym, zmienny gwiazdowy z okresem 267 dni.
Interesujące obiekty
Galaktyka Trójkąta (Messier 33) to spiralna galaktyka, trzecia co do wielkości w Grupie Lokalnej Galaktyk, znajdująca się około trzech milionów lat świetlnych od Słońca. W dobrych warunkach pogodowych jest dostrzegalna gołym okiem, a w teleskopie ukazuje spiralną strukturę oraz obszary formacji gwiazdowych.
Planety pozasłoneczne
Do 2015 roku odkryto egzoplanety wokół trzech gwiazd Trójkąta, które przypominają Jowisza.