Glutamina
Glutamina (łac. Levoglutamidum; skróty: Gln lub Q) to organiczny związek chemiczny należący do grupy α-aminokwasów. Jest amidem kwasu glutaminowego i występuje w postaci dwóch enancjomerów, przy czym naturalny enancjomer L jest jednym z 20 podstawowych aminokwasów kodowanych przez geny. Glutamina znajduje się w wielu białkach roślinnych i zwierzęcych.
Jako istotny składnik białek, glutamina odgrywa kluczową rolę w metabolizmie azotu, asimilując toksyczny amoniak z przemian aminokwasów w organizmach. Reakcja ta, katalizowana przez syntetazę glutaminową, przekształca amoniak w glutaminę, co jest istotne dla równowagi azotowej w organizmach żywych. Glutamina uczestniczy w syntezie puryn, pirymidyn oraz wielu aminokwasów. Ponadto, jej funkcje obejmują:
- Proliferację i rozwój komórek
- Utrzymywanie równowagi kwasowo-zasadowej
- Transport amoniaku między tkankami
- Budowę szkieletu węglowego w procesie glukoneogenezy
- Działanie antyoksydacyjne
W warunkach stresu, choroby czy intensywnego wysiłku fizycznego zapotrzebowanie na L-glutaminę wzrasta, co prowadzi do jej deficytu w organizmie. W takich sytuacjach organizm zaczyna pozyskiwać glutaminę z mięśni szkieletowych w wyniku reakcji katabolicznych.
Suplement diety
Glutamina wspomaga regenerację zasobów glikogenu i stymuluje enzymy odpowiedzialne za glukoneogenezę. Jej suplementacja może być korzystna w warunkach silnego zasolenia gleby, gdzie podawanie egzogennej glutaminy wspomaga wzrost roślin. Obserwuje się również, że zwiększenie stężenia glutaminy prowadzi do spadku ekspresji genów odpowiedzialnych za syntezę dysmutazy ponadtlenkowej.
