Fura – Tradycyjny Pojazd Zaprzęgowy
Fura, znana także jako furmanka, to tradycyjny pojazd zaprzęgowy, używany głównie w rolnictwie do transportu płodów rolnych. Jej konstrukcja zmieniała się na przestrzeni lat, w zależności od regionu, przeznaczenia oraz zamożności właściciela. Początkowo w całości wykonywana z drewna, z czasem zaczęto stosować elementy żelazne, co wpłynęło na jej trwałość i funkcjonalność.
Konstrukcja Fury
Fura składa się z dwóch głównych części: wózka przedniego (kierownika) oraz tylnego (zadu). Połączenie tych elementów umożliwiało zmianę długości wozu. Obręcz koła zbudowana była z segmentów, łączonych szprychami. Elementy metalowe, takie jak okucia i osie, zaczęto wprowadzać od XIV wieku, a ich ilość wzrastała w miarę postępu techniki. W połowie XX wieku w konstrukcji wozów zaczęto stosować elementy samochodowe i stalowe koła z ogumieniem pneumatycznym.
Zaprzęganie
Fura była najczęściej ciągnięta przez jednego konia, a w przypadku cięższych ładunków zaprzęgano parę koni. W regionie Podlasia stosowano inną metodę zaprzęgnięcia, z wykorzystaniem dwóch drążków zwanych hołoblami.
Użytkowanie
Fury były wykorzystywane do transportu towarów i ludzi na wsi, zwłaszcza do przewozu płodów rolnych. Ich ładowność zależała od siły koni oraz stanu dróg. W przypadku lekkich ładunków często stosowano wóz drabiniasty, a do przewozu sypkich materiałów używano burt pełnych oraz zatylników. Wóz mógł być także dopinany do traktora, mimo formalnych ograniczeń w poruszaniu się po drogach publicznych.
Wóz Taborowy
Przed wprowadzeniem pojazdów mechanicznych, wóz taborowy był podstawowym środkiem transportu w wojsku. W trakcie mobilizacji uzupełniano go rolniczymi furmankami. Wozy taborowe różniły się jedynie ciężarem i ładownością.
Fura w Heraldyce
Elementy furmanki pojawiają się także w heraldyce, będąc symbolem transportu i rolnictwa.
Podsumowanie
Fura, jako tradycyjny pojazd zaprzęgowy, odegrała istotną rolę w historii transportu, szczególnie w kontekście rolnictwa i wojskowości. Jej konstrukcja i sposób użytkowania ewoluowały na przestrzeni wieków, dostosowując się do zmieniających się potrzeb społecznych i technologicznych.
