„`html
Francisco de Goya
Francisco José de Goya y Lucientes (30 marca 1746 – 16 kwietnia 1828) był hiszpańskim malarzem i grafikiem, uznawanym za jednego z najwybitniejszych artystów przełomu XVIII i XIX wieku. Pracował jako nadworny malarz trzech królów Hiszpanii: Karola III, Karola IV i Ferdynanda VII. Jego kariera artystyczna obejmowała okres od 1771 do 1827, podczas którego stworzył około 700 malowideł, 280 grafik i tysiąc rysunków.
Życiorys
Pochodzenie
Goya urodził się w Fuendetodos, w Aragonii, w rodzinie o artystycznych tradycjach. Jego ojciec był pozłotnikiem, a matka pochodziła z rodziny szlacheckiej. W młodości Goya studiował pod okiem lokalnego malarza, a następnie uczył się w Rzymie, co wpłynęło na jego rozwój artystyczny.
Początki kariery
Po powrocie do Hiszpanii Goya zdobył zlecenia na freski w kościołach i zaczynał być dostrzegany w środowisku artystycznym. W 1775 roku, dzięki protekcji Francisca Bayeu, zyskał zlecenia na projekty gobelinów. Jego twórczość ewoluowała od neoklasycyzmu do romantyzmu, co widać w jego dziełach.
Na dworze królewskim
W 1785 roku Goya został mianowany malarzem królewskim. Jego prace, w tym portrety, zdobyły uznanie zarówno na dworze, jak i wśród arystokracji. Wykonał wiele znanych portretów, które ukazywały nie tylko wizerunki, ale także psychologię modeli.
Choroba i przemiany artystyczne
Goya przeszedł poważną chorobę w 1792 roku, co spowodowało jego niemal całkowitą głuchotę. Po tym okresie jego twórczość przybrała mroczniejszy charakter, co znalazło odzwierciedlenie w jego „czarnych obrazach”. W latach 1821-1823 namalował 14 obrazów, które wyrażały jego pesymistyczną wizję świata.
Ostatnie lata
W 1824 roku Goya osiedlił się we Francji, gdzie spędził ostatnie lata życia. Jego twórczość była nadal aktywna, pomimo problemów zdrowotnych. Zmarł 16 kwietnia 1828 roku w Bordeaux.
Twórczość
Goya był artystą wszechstronnym, tworzącym w różnych technikach. Jego prace obejmują malarstwo sztalugowe, freski, portrety oraz grafikę. Jego styl ewoluował od barokowych i rokokowych form do mrocznych i ekspresyjnych dzieł romantyzmu.
Wpływ na malarstwo
Goya miał istotny wpływ na sztukę, łącząc elementy klasyczne z nowoczesnymi, co czyni go „ostatnim starym mistrzem i pierwszym malarzem nowoczesnym”. Jego dzieła inspirowały wielu późniejszych artystów, w tym impresjonistów i ekspresjonistów.
Myśli Goi o sztuce
- „W malarstwie nie obowiązują żadne reguły i normy.”
- „Gdyby artyści chcieli pracować tylko pod sprawiedliwymi rządami, to kiedy w ogóle mogliby pracować?”
Goya w oczach potomnych
Goya był postrzegany jako artysta, który odzwierciedlał najciemniejsze strony ludzkiej natury i społeczeństwa, a jego prace pozostają aktualne i inspirujące do dziś.
„`
