Filogeneza
Filogeneza, pochodząca z greckiego, odnosi się do rozwoju rodowego i zmian ewolucyjnych grup organizmów, zwłaszcza gatunków. Termin został wprowadzony przez Ernsta Haeckla w 1866 roku w jego dziele Generelle Morphologie der Organismen. Haeckel definiował filogenezę jako historię rozwoju paleontologicznego gatunków.
Rola systematyki i filogenetyki
Jednym z kluczowych zadań systematyki jest ustalenie relacji pokrewieństwa między organizmami, zarówno współczesnymi, jak i wymarłymi. Dział biologii, który zajmuje się badaniem filogenezy, nosi nazwę filogenetyka. Informacje na temat filogenezy organizmów można znaleźć w:
- zapisie kopalnym wymarłych gatunków,
- budowie współczesnych organizmów.
Wiele cech ewolucyjnych pozostaje niezmiennych w różnych grupach organizmów, co pozwala na określenie ich pierwotności oraz stopnia pokrewieństwa. Haeckel zauważył tę prawidłowość, co doprowadziło do sformułowania prawa o rekapitulacji filogenezy w ontogenezie. Oznacza to, że rozwój osobnika odzwierciedla jego ewolucyjną historię, co można zaobserwować w podobieństwach w rozwoju zarodków różnych strunowców.
Znaczenie genetyki
Współcześnie genetyka stała się dodatkowym źródłem informacji o pokrewieństwie organizmów. Dokładne badania genetyczne prowadzą do rewizji wcześniejszych klasyfikacji systematycznych i filogenetycznych, co znacząco wpływa na nasze rozumienie ewolucji i relacji między gatunkami.
