Eugeniusz Żytomirski
Eugeniusz Żytomirski (ur. w Taganrogu, zm. 10 kwietnia 1975 w Toronto) to polski poeta, dramaturg, powieściopisarz i krytyk teatralny, pochodzenia rosyjskiego. Był członkiem Polskiego PEN Clubu oraz UNESCO, a także znawcą i tłumaczem twórczości Michaiła Lermontowa.
Życiorys
Żytomirski urodził się w Rosji, a w 1921 roku przyjechał z rodzicami do Polski. Ukończył szkołę średnią i studia muzyczne, a następnie podjął studia na Uniwersytecie Warszawskim, gdzie zajmował się prawem, polonistyką i rusycystyką. Wspólnie z Tadeuszem Wittlinem i Ludwikiem Frydem tworzył grupę literacką Kadra.
Podczas II wojny światowej był członkiem Armii Krajowej i współpracował z Departamentem Informacji Delegatury Rządu RP. Po wojnie pracował w Poznaniu jako dziennikarz, a później jako korespondent w Stanach Zjednoczonych. W 1949 roku skupił się na działalności literackiej, publikując poezję, dramaty oraz tłumacząc dzieła literackie.
W 1966 roku jego poemat „Odebrano mi Polskę” wywołał kontrowersje, co doprowadziło do śledztwa i zakazu druku. Ostatecznie w 1969 roku opuścił Polskę, podejmując pracę jako profesor slawistyki w Kanadzie. Zmarł w Toronto, a jego prochy spoczywają na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie.
Twórczość
Poezje
- Bez w samolocie (1934)
- Do przyjaciela (1935)
- Zimowe kolory (1937)
- Śpiew nad gruzami (1943, 1956)
- Odebrano mi Polskę (1969)
- Tryptyk miłosny (1970)
- Lermontowiana (1971)
Dramaty
- Pod wiatr (1933)
- Kariera panny Mary (1948)
- Dzień w Pompei (1961)
Proza
- Lata szkolne (1931)
- Uśmiech archanioła (1970-1971)
Eseje
- Ameryka in flagranti (1947)
- Teatr radziecki w dniu dzisiejszym (1965)
Żytomirski pozostawił po sobie bogaty dorobek literacki, w tym poezję, dramaty i eseje, które nadal są przedmiotem badań i zainteresowania. Jego twórczość łączy w sobie elementy polskiej i rosyjskiej kultury literackiej.