Elisma wodna (Luronium natans)
Elisma wodna, znana również jako elisma pływająca, to roślina z rodziny żabieńcowatych (Alismataceae). Jest jedynym przedstawicielem monotypowego rodzaju elisma (Luronium). Roślina ta występuje w Europie, a w Polsce można ją spotkać głównie w zachodniej części kraju oraz na Pojezierzu Pomorskim, w szczególności w Borach Tucholskich.
Morfologia
- Pokrój: Roślina wodna zakorzeniająca się na dnie, z taśmowatymi liśćmi podwodnymi oraz liśćmi pływającymi. Forma podwodna nie wytwarza kwiatów.
- Łodyga: Ulistniona, osiągająca do 1 m długości, z prostym, cienkim kłączem i rozłogami zakorzeniającymi się w węzłach.
- Liście: Podwodne, wstęgowate, zebrane w różyczkę; liście pływające z długimi ogonkami i małymi blaszkami.
- Kwiaty: Wytwarzane na szypułkach długości 5-10 cm, z trzema zielonymi działkami kielicha i trzema białymi, okrągłymi płatkami korony. Liczba pręcików wynosi sześć, a słupków od 6 do 12.
- Owoce: Żeberkowane orzeszki z komorami powietrznymi, umożliwiające pływanie na powierzchni wody.
Biologia i ekologia
Elisma wodna to bylina i hydrofit, z zimozielonymi, obupłciowymi kwiatami, które kwitną od maja do jesieni. Roślina rozmnaża się zarówno wegetatywnie, jak i przez kwiaty, które są owadopylne lub samopylne. Preferuje jeziora oligotroficzne z piaszczystym dnem i pH 6,1-8,2, występując w strefach szuwarów do głębokości 1 m.
Zagrożenia i ochrona
Elisma wodna jest objęta ścisłą ochroną gatunkową w Polsce od 2001 roku. W 2004 roku wprowadzono zasady ochrony, które wymagają wyznaczenia strefy ochronnej wokół zbiorników, w których występuje. Gatunek jest zagrożony przez zanieczyszczenie wód spowodowane działalnością gospodarczą oraz turystyczną. W 2016 roku sklasyfikowano go jako zagrożony (EN) w Polskiej czerwonej księdze roślin.
Bibliografia
- Kategoria: Rośliny chronione
- Kategoria: Żabieńcowate
