Elektrownie wodne: Wprowadzenie
Elektrownie wodne, znane również jako hydroelektrownie przepływowe, przetwarzają energię potencjalną wody na energię elektryczną. W 2022 roku dostarczyły 4334,2 TWh energii, co stanowiło 14,9% globalnej produkcji. Kraje takie jak Brazylia, Kanada, Wenezuela i Norwegia uzyskują znaczną część swojej energii z tego źródła. W Polsce udział energetyki wodnej wyniósł 1,1% w 2022 roku.
Typy elektrowni wodnych
- Elektrownie zaporowe: Największe elektrownie, wykorzystujące wysokie zapory do spiętrzenia wody. Przykładem jest Zapora Itaipu w Ameryce Południowej.
- Elektrownie szczytowo-pompowe: Dostosowują produkcję energii do zapotrzebowania. W czasie niskiego zapotrzebowania, nadmiar energii używany jest do pompowania wody, a w czasie szczytu do produkcji energii.
- Elektrownie przepływowe: Nie spiętrzają wody i działają w oparciu o naturalny spad wody. Ich moc jest ograniczona przez przepływ wody.
- Elektrownie pływowe: Wykorzystują energię wody morskiej podczas pływów. Ich moc jest przewidywalna i zmienia się w ciągu doby.
- Małe elektrownie wodne (MEW): O mocy poniżej 5 MW, mają znaczący wpływ na środowisko w stosunku do wytwarzanej energii.
Wpływ elektrowni wodnych na środowisko
Budowa elektrowni wodnych zmienia ekosystemy i krajobrazy. Tworzenie zbiorników wymaga zalania dolin rzek, co prowadzi do przesiedlenia ludzi oraz zagłady lokalnych organizmów. Stojąca woda sprzyja rozwojowi innych organizmów, a zwiększone parowanie wpływa na wilgotność powietrza.
Fragmentacja rzek, spowodowana budową zapór, uniemożliwia migrację ryb i transport osadów, co może prowadzić do wymierania niektórych gatunków. Przykładem jest tama w Asuanie, która zatrzymała osady z górnego biegu Nilu, wpływając negatywnie na uprawy w delcie rzeki.
Podsumowanie
Elektrownie wodne są kluczowym źródłem odnawialnej energii, jednak ich budowa wiąże się z istotnymi konsekwencjami ekologicznymi. Warto zatem rozważyć alternatywne metody produkcji energii, które minimalizowałyby negatywny wpływ na środowisko.
