„`html
Edmund Jan Bulanda
Edmund Jan Bulanda (ur. 28 października 1882 w Krakowie, zm. 3 kwietnia 1951 we Wrocławiu) był polskim archeologiem oraz profesorem Uniwersytetu Wrocławskiego. W latach 1938-1939 pełnił funkcję rektora Uniwersytetu Jana Kazimierza we Lwowie.
Życiorys
Urodził się w rodzinie Jana i Joanny z Marków. W 1902 ukończył Gimnazjum św. Anny w Krakowie, a następnie studiował na Uniwersytecie Jagiellońskim, gdzie uzyskał doktorat w 1908 roku. W latach 1907-1913 odbył liczne podróże naukowe, uczestnicząc w wykopaliskach w Europie i Azji.
Po habilitacji w 1913 roku z archeologii klasycznej, w latach I wojny światowej służył w armii austro-węgierskiej. Od 1916 roku był profesorem Uniwersytetu Lwowskiego, gdzie aktywnie uczestniczył w obronie Lwowa podczas wojny polsko-ukraińskiej. W 1938 roku został wybrany na rektora Uniwersytetu Jana Kazimierza, jednak nie objął stanowiska z powodu sprzeciwu ministra.
W czasie okupacji sowieckiej prowadził tajne wykłady na Wydziale Teologicznym, a później koordynował działania edukacyjne w podziemiu. Jako Okręgowy Delegat Rządu we Lwowie, działał pod pseudonimem „Krakowiak” i był rektorem tajnego Uniwersytetu Jana Kazimierza do 1944 roku.
Po zakończeniu II wojny światowej osiedlił się we Wrocławiu, gdzie od 1946 roku pracował jako profesor zwyczajny na Uniwersytecie Wrocławskim. Jego badania koncentrowały się na greckiej rzeźbie antycznej i historii Etrusków. Publikował ponad 50 prac naukowych i był aktywnym członkiem wielu towarzystw naukowych.
Ordery i odznaczenia
- Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski (1936)
- Złoty Krzyż Zasługi (1938)
- Krzyż Komandorski Orderu Korony Włoch
Podsumowanie
Edmund Bulanda był znaczącą postacią w polskiej archeologii, aktywnie uczestniczył w życiu akademickim i społecznym. Jego działania w czasie okupacji oraz późniejsza kariera na Uniwersytecie Wrocławskim podkreślają jego zaangażowanie w rozwój nauki w Polsce.
„`
