Amenhotep IV (Echnaton)
Amenhotep IV, znany również jako Echnaton, był faraonem Egiptu z XVIII dynastii, który wprowadził reformy religijne i stworzył kult monoteistyczny boga Atona. Urodził się jako syn Amenhotepa III i królowej Teje. Jego daty urodzenia, objęcia rządów i śmierci są niejasne, jednak przyjmuje się, że panował w latach 1375–1358 p.n.e.
Reformy religijne
Echnaton był zwolennikiem reform religijnych, które miały na celu wywyższenie Atona spośród innych bóstw. W pierwszym roku swojego panowania zainicjował budowę świątyni ku czci Ra-Horachtiego i Atona. Jego reformy, znane jako reforma amarneńska, prowadziły do henoteizmu, a faraon stał się jedynym pośrednikiem między Atonem a ludem. W celu upamiętnienia jubileuszu swojego ojca ogłosił, że rządzi wraz z nim jako Aton. W 4. roku panowania przeniósł stolicę z Teb do nowo wybudowanego Achetaton.
Skutki reform
- Upadek dotychczasowego systemu gospodarczego z powodu zamknięcia świątyń.
- Wzrost korupcji i osłabienie lokalnej administracji.
- Ignorowanie polityki zagranicznej, co prowadziło do kryzysu.
Po jego śmierci reformy religijne upadły, a Egipt powrócił do tradycyjnych wierzeń, niszcząc świątynie Atona i starając się wymazać wszelkie ślady po Echnatonie.
Działania wojskowe
W 1887 roku odkryto korespondencję dyplomatyczną, która ujawniała, że Echnaton prowadził wojny w Nubii i Kanaan. Utrata terytoriów syryjskich miała miejsce po jego śmierci. Jego nietypowe cechy fizyczne, takie jak wydłużona twarz, były interpretowane jako oznaki boskości.
Pochówek
Echnaton został pochowany w Achetaton, jednak jego ciało mogło zostać przeniesione przez syna, Tutenchamona. W 1907 roku odkryto grób z mumią, który mógł należeć do Echnatona, choć obecne badania sugerują, że może to być jego syn, Semenchkare.
