Dzisiaj jest 16 stycznia 2025 r.
Chcę dodać własny artykuł

Duńskie jednostki miar

Wprowadzenie do duńskiego systemu miar

Duński system miar ma swoje korzenie w greckiej miarze długości pous (stopa grecka), która wynosiła 308,4 mm. System ten rozwijał się przez stulecia, a jego niektóre wczesne miary długości zostały odtworzone na podstawie rysunków z łodzi Hjortspring z 350 roku p.n.e.

W 1683 roku król Chrystian V powołał Justervæsen, biuro odpowiedzialne za nadzór nad miarami i wagami, które prowadził Ole Rømer. W tym czasie wprowadzono miarę długości alen, definiowaną jako 2 stopy reńskie. W 1698 ustalono nowy żelazny standard kopenhaski, a standard Rømera został wprowadzony w 1820 roku. System metryczny w Danii zyskał uznanie w 1907 roku.

Miary długości

  • mil – duńska mila, do 1816 roku wynosiła 12 000 alen; w 1835 roku ustalono jej długość na 7,532 km.
  • palme – dłoń, 8,86 cm.
  • alen – łokieć, równy 2 fod.
  • fod – około 313,85 mm, znana od 1683 roku jako Rheinfuss.
  • kvarter – kwarta (ćwierć), 1/4 alen.
  • tomme – kciuk (cal), 1/12 fod.
  • linie – linia, 1/12 tomme.
  • skrupel – skrupuł, 1/12 linie.

Miary objętości

  • potte – garniec, od 1683 roku 1/32 fot³, około 966 ml.
  • smørtønde – baryłka masła, zawierająca 136 potter.
  • korntønde – baryłka zboża, zawierająca 144 potter.

Miary masy

  • pund – funt, od 1683 roku równy około 499,75 g.

Inne jednostki

  • dusin – tuzin (12).
  • snes – dwadzieścia (20).
  • gros – gros (144).

Duński system miar przeszedł szereg reform i ustaleń, które dostosowały go do potrzeb handlu i codziennego życia, a jego historia odzwierciedla zmiany w nauce i technologii w Danii.