Dubelt (Gallinago media)
Dubelt, znany również jako bekas dubelt, to średniej wielkości ptak wędrowny z rodziny bekasowatych (Scolopacidae). W klasyfikacji IUCN uznawany jest za gatunek bliski zagrożeniu wyginięciem (NT).
Zasięg występowania
Ptak ten zamieszkuje Północną, Środkową i Wschodnią Europę oraz zachodnią Syberię, od Półwyspu Skandynawskiego i Polski po Jenisej. W okresie zimowym przebywa w Afryce Subsaharyjskiej. W Polsce gniazduje nielicznie, głównie w Podlasiu i Lubelszczyźnie, a także sporadycznie w północnej części Mazowsza, Wielkopolsce i na Pomorzu Zachodnim.
Morfologia
Dubelt charakteryzuje się brakiem wyraźnego dymorfizmu płciowego. Wierzch głowy jest ciemnobrązowy z jasnobrązowymi smugami, a wierzch ciała brązowy z czarnobrązowymi plamami. Spód ciała jest jasny, z ciemnym prążkowaniem. Ogon jest rdzawy z białymi krawędziami. Średnie wymiary to:
- długość ciała: 27–29 cm
- rozpiętość skrzydeł: 42–46 cm
- masa ciała: 140–250 g
Ekologia i zachowanie
Dubelt preferuje mokre łąki i bagna. Samce tokują nocą w grupach na wybranych torfowiskach, które mogą być odwiedzane przez wiele lat. Tokowiska są rozmieszczone w odległości kilku kilometrów od siebie. Samce przyjmują charakterystyczną postawę i wydają dźwięki przypominające terkot. Gniazdują na ziemi, składając 4 jaja w okresie od maja do lipca, a okres wysiadywania trwa 22–24 dni. Pisklęta opuszczają gniazdo po wykluciu, ale pozostają pod opieką rodziców przez kilka tygodni.
Ich dieta opiera się głównie na bezkręgowcach.
Status i ochrona
Na podstawie danych z 2012 roku organizacji Wetlands International, szacuje się, że populacja dubelta wynosi od 118,000 do 1,051,000 osobników, z trendem liczebności spadkowym. W Polsce populacja wynosi 250–450 tokujących samców, a w latach 2007–2018 liczebność spadła o około 54%. Dubelt jest objęty ścisłą ochroną gatunkową, a jego największe zagrożenia to degradacja siedlisk lęgowych, intensyfikacja rolnictwa oraz zmiany klimatyczne. W niektórych regionach wschodniej Europy, Armenii i na zimowiskach jest to ptak łowny.
