Diagnoza w psychologii
Diagnoza, pochodząca z greckiego słowa „διγνοσισσ”, odnosi się do procesu identyfikacji pozytywnych i negatywnych cech psychicznych oraz mechanizmów funkcjonowania jednostki. Jej celem jest zrozumienie problemów, prognozowanie skutków zachowań oraz modyfikacja problematycznych aspektów funkcjonowania.
W psychologii wyróżnia się dwa główne rodzaje diagnozy: kliniczną oraz psychometryczną.
Typy diagnoz
- Klasyfikacyjna – przyporządkowuje rozpoznany stan do konkretnego typu.
- Typologiczna – określa cechy wspólne badanego zjawiska z określonym typem.
- Genetyczna – analizuje przyczyny i wcześniejsze etapy zjawiska.
- Kauzalna – wyjaśnia objawy na podstawie wcześniejszych danych oraz ogólnych zasad.
- Znaczenia – ocenia szkodliwość objawów w danym kontekście.
- Prognostyczna – przewiduje przyszły rozwój zjawiska.
Błędy diagnostyczne
Błędy w diagnozie mogą wynikać z różnych źródeł, w tym:
- Błędy orzekania – przypisanie jednostce cech, których nie posiada.
- Błędy pominięcia – pomijanie istotnych przypadków.
- Błędy techniczne – wynikające z niewłaściwego działania sprzętu diagnostycznego.
Do najczęstszych przyczyn błędów diagnostycznych należą niepostrzeganie objawów oraz niewłaściwe funkcjonowanie aparatury, co prowadzi do nieadekwatnych wyników badań.
Diagnoza jest kluczowym narzędziem w psychologii klinicznej, umożliwiającym zrozumienie i efektywne wsparcie osób z problemami psychicznymi.