Detefon – Polski Radioodbiornik Kryształkowy
Detefon to radioodbiornik kryształkowy, który został stworzony w 1929 roku przez Wilhelma Rotkiewicza. Produkcja odbywała się w Państwowej Wytwórni Łączności oraz później w Państwowych Zakładach Tele- i Radiotechnicznych. Odbiornik był przystępny cenowo, kosztując 39 zł (około 10 dolarów USA) i był dostępny w sprzedaży ratalnej.
Detefon umożliwiał odbiór programów na falach długich oraz średnich. Jego konstrukcja nie przewidywała wzmacniacza, co skutkowało cichym odbiorem, szczególnie w większej odległości od nadajnika. Użytkownicy mogli dokupić wzmacniacze głośnikowe, a schematy ich budowy były publikowane w prasie hobbystycznej. Co istotne, odbiornik był niezależny od źródeł zasilania, co miało znaczenie w niezelektryfikowanych obszarach Polski.
Abonament i Zasięg
- Słuchacze Detefon płacili połowę standardowego abonamentu radiowego – 1,50 zł miesięcznie.
- Od 1934 roku mieszkańcy wsi płacili 1 zł, a od 1936 roku ulga ta obejmowała wszystkich posiadaczy odbiorników kryształkowych.
- Standardowy abonament wynosił 3 zł miesięcznie.
W 1939 roku wyprodukowano około pół miliona egzemplarzy Detefonu. Po wojnie produkcja wznowiona została, ale w ograniczonej liczbie.
Budowa i Prosta Konstrukcja
Odbiornik Detefon zawierał:
- Kondensator zmienny (do 500 pF) do strojenia.
- Dwie cewki – jedną dla fal długich, drugą dla średnich.
- Detektor z kryształka (dioda półprzewodnikowa) oraz kondensator 2 nF.
- Dwa gniazda na słuchawki.
Prosta konstrukcja pozwoliła na niską cenę zakupu i eksploatacji, a akcja masowej radiofonizacji z wykorzystaniem Detefonu była pionierska na świecie. Nazwa „detefon” stała się synonimem odbiornika detektorowego dla wielu użytkowników.