Dacja
Dacja, znana jako Dacia w rumuńskim, to historyczna kraina w Europie Południowo-Wschodniej, obejmująca głównie współczesną Rumunię. Granice Dacji wyznaczały Karpaty na północy, rzeka Prut na wschodzie, dolny Dunaj na południu oraz Cisa na zachodzie od I wieku n.e.
Historia
Czasy przedrzymskie
Dację zamieszkiwali Dakowie, a region zyskał jednolite oblicze etniczne po wywędrowaniu Celtów w III wieku p.n.e. W 60 p.n.e. król Burebista zjednoczył plemiona dackie, jednak po jego śmierci państwo uległo fragmentacji. Ponowne zjednoczenie miało miejsce pod rządami króla Decebala na przełomie I wieku n.e.
Czasy rzymskie
W latach 101–106 Rzymianie, dowodzeni przez cesarza Trajana, podbili Dację, co miało na celu zabezpieczenie prowincji bałkańskich oraz dostęp do jej bogactw naturalnych. Po podboju utworzono rzymską prowincję Dacia (Dacia Traiana), która szybko została zromanizowana dzięki kolonizacji i obecności legionów. W 119 roku Hadrian podzielił Dację na Dację Górną i Dolną, co miało na celu lepsze zarządzanie regionem. Główne miasta to: Ulpia Traiana, Apulum i Patavissa.
W III wieku Dacja zmagała się z najazdami Gotów, Gepidów i Karpów, co osłabiło jej granice.
Likwidacja prowincji
W 271 roku cesarz Aurelian rozpoczął proces likwidacji Dacji, ewakuując część ludności do nowej Dacji Nabrzeżnej. Likwidacja była wynikiem niemożności Rzymian do utrzymania kontroli nad regionem oraz wzrastającej obecności ludności germańskiej. Po wycofaniu się Rzymian, w regionie pozostała niewielka liczba ludności łacińskojęzycznej, będącej przodkami Rumunów.
Dacia Aureliana
Reformy Aureliana w 271 roku doprowadziły do powstania nowej prowincji, która oddzielała Mezję Górną od Mezji Dolnej, a jej stolicą została Serdica (dzisiejsza Sofia). W 293 roku w wyniku reform Dioklecjana Dacia Aureliana podzieliła się na Dację Nabrzeżną i Dację Morską, które weszły w skład diecezji Mezja.
Władcy Dacji przed włączeniem do Cesarstwa Rzymskiego
Informacje o władcach Dacji przed rzymskim podbojem są ograniczone, jednak historia regionu jest bogata w walki plemion i ich zjednoczenia, co miało duże znaczenie dla późniejszych wydarzeń w Europie.
