Człowiek z Piltdown

Człowiek z Piltdown (Piltdown Man, Eoanthropus dawsoni) to jedno z najsłynniejszych oszustw w historii nauki, którego autorem był najprawdopodobniej amator archeologii, Charles Dawson. Odkrycie miało miejsce w 1912 roku, a jego zdemaskowanie nastąpiło w 1953 roku.

Historia odkrycia

W 1908 roku, pracownik żwirowni w Piltdown odkrył fragment czaszki nieznanego hominida. Charles Dawson, który dołączył do poszukiwań, w 1912 roku zainteresował swoim znaleziskiem Arthura S. Woodwarda z British Museum. Odkrycie zostało opisane jako „brakujące ogniwo” między małpą a człowiekiem, co zgadzało się z ówczesnymi teoriami ewolucji.

Wątpliwości

Choć początkowo znalezisko budziło zainteresowanie, z czasem pojawiły się wątpliwości, zwłaszcza po odkryciu innych skamieniałości, które nie pasowały do teorii związanej z człowiekiem z Piltdown. W latach 30. XX wieku znalezisko zostało zapomniane i trafiło do muzealnych magazynów.

Zdemaskowanie

W latach 1949–1953 przeprowadzono szczegółowe badania, które ujawniły oszustwo. Analiza kości wykazała, że fragmenty czaszki i szczęki pochodzą z różnych okresów. Czaszka była średniowiecznym fragmentem ludzkim, a szczęka należała do orangutana. Badania ujawniły również, że niektóre zęby zostały poddane obróbce, aby pasowały do znaleziska. Oszustwo przetrwało tak długo, ponieważ odpowiadało ówczesnym oczekiwaniom naukowców dotyczących ewolucji człowieka.

Autor oszustwa

Po zdemaskowaniu oszustwa pojawiły się różne teorie dotyczące jego autora. Najczęściej podejrzewany był Charles Dawson, ale wśród podejrzanych znaleźli się również Arthur Conan Doyle i Pierre Teilhard de Chardin. W 1975 roku odkryto kuferek należący do Martina A.C. Hintona, który zawierał fragmenty kości, podobne do znaleziska „człowieka z Piltdown”. Jego motywem mogło być ujawnienie oszustwa lub osobisty konflikt z innymi naukowcami.