Cudzoziemiec – definicja i regulacje
Cudzoziemiec, określany również jako obcokrajowiec, to osoba, która nie posiada obywatelstwa kraju, w którym przebywa. Regulacje dotyczące statusu cudzoziemców różnią się w zależności od kraju, z uwzględnieniem międzynarodowego prawa oraz przepisów Unii Europejskiej.
W Polsce status cudzoziemców reguluje ustawa z dnia 12 grudnia 2013 r. o cudzoziemcach, która definiuje cudzoziemca jako osobę nieposiadającą obywatelstwa polskiego. Kwestie związane z cudzoziemcami są nadzorowane przez Urząd do Spraw Cudzoziemców, z siedzibą w Warszawie.
Podstawowe akty prawne regulujące status cudzoziemców w Polsce
- Konstytucja RP (1997 r.) – zapewnia prawa osobom przebywającym pod władzą RP, z pewnymi wyjątkami.
- Umowy międzynarodowe – różne traktowanie cudzoziemców w zależności od ich obywatelstwa (np. obywatele UE).
Wyjątki od stosowania ustawy o cudzoziemcach
Ustawa nie dotyczy:
- członków misji dyplomatycznych oraz urzędów konsularnych;
- obywateli państw członkowskich UE i EFTA, oraz ich rodzin.
Podział cudzoziemców
- Cudzoziemcy z obywatelstwem:
- Obywatele UE – mogą przebywać w Polsce do 3 miesięcy na podstawie dokumentu tożsamości;
- Obywatele spoza UE – muszą posiadać ważny paszport i ewentualnie wizę.
- Apatryda: osoba bez obywatelstwa, której sytuacja może wynikać z różnych przyczyn, np. nieznani rodzice.
- Cudzoziemcy uprzywilejowani: osoby, które korzystają z przywilejów w związku z pełnioną funkcją, np. członkowie misji dyplomatycznych.
Odmowa wjazdu oraz azyl
Decyzje o odmowie wjazdu na terytorium RP wydaje komendant granicznej placówki kontrolnej Straży Granicznej. Zasady udzielania azylu określa ustawa o udzielaniu cudzoziemcom ochrony na terytorium RP z dnia 13 czerwca 2003 r.
