Ciernikowate (Gasterosteidae)
Ciernikowate to rodzina ryb z rzędu ciernikokształtnych, obejmująca pięć rodzajów i około 14 gatunków. Liczba ta może się różnić ze względu na dużą różnorodność form w niektórych grupach gatunków, takich jak Gasterosteus aculeatus i Pungitius pungitius. Ryby te występują w słodkich, słonych i słonawych wodach półkuli północnej.
Mimo że ciernikowate nie mają znaczenia gospodarczego, są często wykorzystywane w badaniach naukowych, w tym w dziedzinach takich jak ewolucja, genetyka, etologia i fizjologia.
Charakterystyka
Ciało ciernikowatych jest nagie lub pokryte kostnymi płytkami i ma wrzecionowaty kształt. Otwór gębowy jest mały, a przed płetwą grzbietową znajduje się od 3 do 16 ostrych kolców. Większość gatunków osiąga długość ciała do 8 cm, z wyjątkiem pocierńca, który może dorastać do 22 cm.
W okresie tarła samce budują gniazda z fragmentów roślin, sklejonych wydzieliną z nerek, i zapraszają samice do składania ikry. Po zapłodnieniu samce zazwyczaj wypędzają samice i zajmują się ikrą oraz narybkiem.
Klasyfikacja
Rodzaje zaliczane do rodziny ciernikowatych to:
- Apeltes
- Culaea
- Gasterosteus
- Pungitius
- Spinachia
Występowanie w Polsce
W polskich wodach występują przedstawiciele rodziny ciernikowatych, w tym:
- Gasterosteus aculeatus (ciernik)
- Pungitius pungitius (cierniczek)
- Spinachia spinachia (pocierniec)