„`html
Bitwa pod Racławicami
Bitwa pod Racławicami miała miejsce 4 kwietnia 1794 roku i była zbrojnym starciem wojsk polskich, dowodzonych przez Tadeusza Kościuszkę, oraz wojsk rosyjskich pod dowództwem Aleksandra Tormasowa. Choć bitwa miała niewielkie znaczenie militarne, przyczyniła się do podniesienia morale powstańców w krótkim czasie po wybuchu insurekcji kościuszkowskiej.
Przed bitwą
Wybuch powstania planowano po przegranej wojnie polsko-rosyjskiej w 1792 roku, jednak Kościuszko uznał przygotowania za niewystarczające. Po ogłoszeniu go Najwyższym Naczelnikiem Siły Zbrojnej Narodowej 24 marca 1794, zorganizował władze powstańcze i zebrał rekruty. W dniach poprzedzających bitwę, Kościuszko prowadził mobilizację wojsk w kierunku Warszawy i Wilna.
Bitwa
Rankiem 4 kwietnia, wojska Kościuszki maszerowały w kierunku Skalbmierza. Po potyczce z oddziałami kozackimi, Polacy zmienili trasę marszu, a Tormasow, mając świadomość zbliżania się Polaków, wysłał swoje jednostki do blokady. Około południa rozpoczęło się starcie pomiędzy obiema armiami.
Polacy, dowodzeni przez Kościuszkę, zajmowali korzystną pozycję na wzniesieniu, podczas gdy Rosjanie planowali natarcie z dwóch kierunków. Pomimo początkowych trudności, Polacy zdołali przeprowadzić skuteczny atak na rosyjskie pozycje. Kościuszko zorganizował kontratak, który zakończył się ucieczką Rosjan.
Po bitwie
Straty polskie wyniosły kilkuset zabitych, podczas gdy straty rosyjskie przekroczyły 1000. Polacy zdobyli 12 dział oraz znaczną ilość uzbrojenia. Późniejsze przybycie gen. Denisowa na pole bitwy miało kluczowe znaczenie dla wyniku starcia, a Kościuszko wykorzystał to dla umocnienia swojego dowodzenia.
Siły stron
- Wojska polskie:
- 2440 żołnierzy regularnych
- 1920 kosynierów i pikinierów
- Wojsko rosyjskie:
- Ok. 2900 żołnierzy piechoty i jazdy
- 12 dział
Pamięć o bitwie
- Mogiły kosynierów w Dziemięrzycach i Janowiczkach.
- Kopiec Kościuszki usypany w 1934 roku.
- Wpisanie pola bitwy do rejestru zabytków w 1981 roku.
- Pomnik w Janowiczkach upamiętniający zdobywcę armaty.
„`
