Biały szkwał
Biały szkwał to nagły i porywisty wiatr, który występuje bez towarzyszących burzowych chmur. Charakteryzuje się on tym, że pojawia się na jasnym niebie, a jedynymi jego zapowiedziami są krople wody w powietrzu oraz załamujące się fale na wodzie, które tworzą białą pianę.
Obserwacje zjawiska
Biały szkwał jest zjawiskiem trudnym do przewidzenia. Mechanizmy jego powstawania zostały szczegółowo opisane przez Teda Fujitę w 1985 roku, który wyróżnił prądy zstępujące, takie jak microburst (lokalne) i macroburst (silniejsze). Prądy te mogą osiągać prędkości do 75 m/s i trwać od kilku do kilkunastu minut. Wiatry katabatyczne, spływające z gór, również mogą występować nagle i nieprzewidywalnie.
Przykład z 2007 roku na Mazurach
Termin „biały szkwał” zyskał popularność po wydarzeniu z 21 sierpnia 2007 roku, gdy nad Mazurami przeszła gwałtowna burza, która spowodowała znaczne zmiany w prędkości i kierunku wiatru. Na stacji w Mikołajkach zanotowano prędkość wiatru do 120 km/h oraz spadek temperatury z 28 °C do 16 °C. Mimo że nazwa „biały szkwał” została użyta ad hoc, nie jest ona do końca trafna, gdyż zjawisko to powinno występować w pogodnych warunkach.
Biały szkwał w kulturze masowej
Biały szkwał jest także obecny w literaturze marynistycznej. W powieści „Nędznicy” Wiktora Hugo zjawisko to niszczy żaglowiec. W 1961 roku biała szkwał miała zatopić brygantynę „Albatross”, co zostało przedstawione w filmie „Sztorm”.
Podsumowanie
Biały szkwał to zjawisko meteorologiczne, które może prowadzić do nagłych, silnych wiatrów, często zaskakując żeglarzy i innych obserwatorów. Jego charakterystyka i mechanizmy powstawania są przedmiotem badań, a przykłady z przeszłości, takie jak burza na Mazurach w 2007 roku, pokazują jego potencjalną groźność.