Aminokwasy egzogenne i ich znaczenie
Aminokwasy egzogenne, znane również jako aminokwasy niezbędne, to te, które organizm ludzki nie jest w stanie syntetyzować samodzielnie. Muszą być one dostarczane przez dietę. W przeciwieństwie do nich, aminokwasy endogenne są produkowane wewnętrznie. U większości kręgowców, w tym ludzi, zestaw aminokwasów egzogennych jest podobny, podczas gdy rośliny wytwarzają wszystkie aminokwasy samodzielnie.
Podział aminokwasów
W literaturze można znaleźć różne klasyfikacje aminokwasów endogennych. Niektóre z nich uwzględniają tylko aminokwasy białkowe, inne zaś także te, które funkcjonują jako samodzielne związki chemiczne w organizmie. Istnieją również kontrowersje dotyczące zaliczania do aminokwasów endogennych tych, które są syntetyzowane z aminokwasów egzogennych.
Aminokwasy egzogenne u dorosłych ludzi
Wśród aminokwasów egzogennych dla dorosłych wyróżnia się:
- Arginina i histydyna – aminokwasy względnie egzogenne, produkowane w wystarczających ilościach dla dorosłych, ale niewystarczających dla organizmów rozwijających się. Arginina powstaje z ornityny w cyklu ornitynowym, lecz jej większość jest dalej wykorzystywana w tym cyklu.
Skutki niedoboru aminokwasów egzogennych
Dieta uboga w niezbędne aminokwasy egzogenne może prowadzić do poważnych zaburzeń zdrowotnych. Warto zauważyć, że zestaw aminokwasów egzogennych może różnić się w zależności od gatunku. Na przykład, dla kotów tauryna jest niezbędnym aminokwasem.
