Amaltea – Księżyc Jowisza
Amaltea (Jowisz V) to największy wewnętrzny księżyc Jowisza, odkryty przez Edwarda E. Barnarda w 1892 roku. Był to pierwszy satelita Jowisza odkryty po księżycach galileuszowych. Barnard użył do jego obserwacji 91 cm refraktora w Obserwatorium Licka w Kalifornii.
Nazwa
Nazwa „Amaltea” pochodzi z mitologii greckiej i odnosi się do nimfy, która karmiła Zeusa. Propozycja nazwy została przedstawiona przez francuskiego astronoma Camille’a Flammariona. Została oficjalnie przyjęta przez Międzynarodową Unię Astronomiczną (IAU) w 1975 roku.
Charakterystyka fizyczna
Amaltea ma nieregularny kształt i jest pokryta licznymi kraterami uderzeniowymi. Jej średnia gęstość wynosi 0,86 g/cm³, co sugeruje, że zawiera znaczne ilości lodu wodnego oraz ma porowatą strukturę. Księżyc ten jest największym ciałem w grupie Amaltei, a jego okres obiegu wokół Jowisza jest równy okresowi obrotu wokół własnej osi, co powoduje, że zawsze zwraca tę samą stronę ku planecie. Orbita Amaltei przebiega wzdłuż zewnętrznej krawędzi ażurowego pierścienia Amaltei.
Amaltea emituje więcej ciepła, niż otrzymuje ze Słońca, co może być wynikiem prądów elektrycznych generowanych w silnym polu magnetycznym Jowisza.
Powierzchnia
Powierzchnia Amaltei charakteryzuje się niskim albedo, odbijającym jedynie 9% światła słonecznego, oraz intensywnie czerwonym zabarwieniem, prawdopodobnie spowodowanym osadzaniem się siarki wydobywanej z wulkanów Io. Na powierzchni znajdują się także jaśniejsze, zielonkawe obszary o nieznanej naturze.
Na Amaltei można zaobserwować dwa duże kratery:
- Pan – średnica około 100 km, głębokość 8 km
- Gaea – średnica 90 km, głębokość do 16 km
Dwie góry, Lyctos Facula i Ida Facula, wznoszą się na około 20 km nad średni poziom powierzchni. Amaltea ma jasność obserwowaną wynoszącą 14,1 magnitudo.
