Aleksandr Iwanowicz Marinesko
Aleksandr Iwanowicz Marinesko (ur. w Odessie, zm. 25 listopada 1963 w Leningradzie) był kapitanem III rangi radzieckiej marynarki wojennej, znanym jako dowódca okrętu podwodnego, który zatopił statki MS Wilhelm Gustloff oraz SS General von Steuben podczas II wojny światowej.
Życiorys
Marinesko urodził się w rodzinie mieszanej – jego matka była Ukrainką, a ojciec Rumunem. W młodości pracował jako steward, a potem jako marynarz na Morzu Czarnym. Po ukończeniu technikum morskiego w 1933 roku rozpoczął służbę w radzieckiej marynarce wojennej. W 1936 roku awansował na porucznika, a w 1938 na starszego porucznika. W 1941 roku dowodził okrętem podwodnym M-96, który pod jego kierownictwem stał się jednym z najskuteczniejszych okrętów na Bałtyku.
Po ataku Niemiec na ZSRR, Marinesko pływał w rejonie Bałtyku, gdzie odniósł szereg sukcesów. W 1942 roku zatopił niemiecką barkę artyleryjską, co przyniosło mu Order Lenina. W 1943 roku został dowódcą okrętu podwodnego S-13, na którym zyskał sławę po zatopieniu dwóch dużych transportowców: MS Wilhelm Gustloff i MS Steuben. Szacuje się, że w wyniku tych ataków zginęło od 6000 do 9000 osób.
Pomimo swoich osiągnięć, nie otrzymał tytułu Bohatera Związku Radzieckiego, a jedynie Order Czerwonego Sztandaru. Po wojnie jego kariera wojskowa zaczęła się psuć z powodu problemów dyscyplinarnych. W 1945 roku został zdegradowany i ostatecznie zwolniony do rezerwy.
Po zakończeniu służby wojskowej, pływał jako oficer na statkach handlowych, jednak w 1949 roku trafił do obozu za kradzież. Po wyjściu z obozu pracował w różnych zawodach, aż do śmierci w 1963 roku.
Władze radzieckie przez wiele lat nie mówiły o jego osiągnięciach, a temat zatopienia „Gustloffa” stał się bardziej popularny dopiero w latach 60. XX wieku. Pośmiertnie, w 1990 roku, otrzymał tytuł Bohatera Związku Radzieckiego.
Ordery i odznaczenia
- Medal „Złota Gwiazda” Bohatera Związku Radzieckiego (pośmiertnie, 1990)
- Order Lenina – dwukrotnie (1942, 1990 pośm.)
- Order Czerwonego Sztandaru – dwukrotnie
- Medal „Za zasługi bojowe”
- Medal „Za obronę Leningradu”
- Medal „Za zwycięstwo nad Niemcami w Wojnie Ojczyźnianej 1941-1945”
- Medal „W upamiętnieniu 250-lecia Leningradu”
Podsumowanie
Aleksandr Marinesko był jednym z najbardziej kontrowersyjnych dowódców radzieckich okrętów podwodnych, którego działania podczas II wojny światowej wzbudzają różne oceny i interpretacje, ale niewątpliwie pozostaje postacią znaczącą w historii radzieckiej marynarki wojennej.