Życiorys Aleksandra Forda
Aleksander Ford, właściwie Mosze Lifszyc, urodził się 24 listopada 1908 roku w Kijowie. Był polskim reżyserem filmowym i scenarzystą o żydowsko-rosyjskich korzeniach. W swojej karierze odznaczał się wieloma osiągnięciami, w tym zdobyciem Złotego Medalu na Międzynarodowym Festiwalu Filmowym w Wenecji za film Ulica Graniczna.
Młodość i początki kariery
Po śmierci ojca w 1923 roku Ford rozpoczął pracę w fabryce, a następnie w Warszawie zajął się kinematografią. Jego debiutem filmowym była krótkometrażowa etiuda Nad ranem (1929). W 1932 roku zrealizował film Legion ulicy, który stał się przełomem w jego karierze.
Działalność w czasie II wojny światowej
W czasie II wojny światowej Ford przebywał w ZSRR, gdzie dołączył do 1 Dywizji Piechoty im. Tadeusza Kościuszki. Jego najważniejszym dziełem z tego okresu był dokument Majdanek – cmentarzysko Europy, pierwszy film poświęcony zbrodniom hitlerowskim na ziemiach polskich.
Po wojnie i lata 50.
Po wojnie Ford odegrał kluczową rolę w odbudowie polskiej kinematografii, kierując Przedsiębiorstwem Państwowym „Film Polski”. Jego film Ulica Graniczna (1948) zdobył międzynarodowe uznanie, jednak wkrótce potem został skrytykowany przez władze za pesymizm. W latach 50. Ford zrealizował kilka filmów, w tym Piątka z ulicy Barskiej, który zdobył wyróżnienie na festiwalu w Cannes.
Emigracja i ostatnie lata
W 1969 roku, w wyniku nagonki antysemickiej, Ford opuścił Polskę i osiedlił się w Danii, a następnie w USA. Próbował realizować filmy, jednak jego ostatnie projekty, takie jak Krąg pierwszy i Jest pan wolny, doktorze Korczak, spotkały się z nieprzychylnymi recenzjami. Po serii niepowodzeń artystycznych i osobistych, Ford popełnił samobójstwo 4 kwietnia 1980 roku w Naples na Florydzie.
Styl filmowy i wpływ
W swoich filmach Ford poruszał kwestie etniczne i społeczne, a jego styl ewoluował w zależności od kontekstu politycznego. Jego wcześniejsze prace charakteryzowały się wizją ponadnarodowej solidarności, podczas gdy późniejsze filmy, takie jak Krzyżacy, koncentrowały się na konfliktach narodowościowych.
Nagrody i odznaczenia
- Order Sztandaru Pracy I klasy
- Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski
- Złoty Krzyż Zasługi
Ford był także wykładowcą w Państwowej Wyższej Szkole Filmowej w Łodzi, gdzie kształcił młodych twórców filmowych.
