Ajsymneta w Starożytnej Grecji
Ajsymneta (gr. αἰσυμνήτης, aisymnetes) to urząd męża zaufania w starożytnej Grecji, wybieranego w sytuacjach konfliktowych w celu przywrócenia porządku w państwie.
Funkcje i uprawnienia
Ajsymneci byli rozjemcami i reformatorami, wybieranymi przez skłócone ugrupowania w obliczu zagrożenia wojną domową. Ich wybór dotyczył osób cieszących się dużym autorytetem. Otrzymywali specjalne pełnomocnictwa, często na czas nieokreślony, co pozwalało im na wprowadzenie istotnych zmian w ustroju państwowym i ustawodawstwie.
- Pełnomocnictwa ajsymnetów były czasowe, ale mogły być także dożywotnie.
- Urzędnicy ci byli porównywani do tyranów z wyboru, co podkreślał Arystoteles w swojej „Polityce”.
- Dionizjusz z Halikarnasu wskazywał, że rzymska dyktatura mogła być wzorowana na greckich ajsymnetach.
Znani ajsymneci
Do grona ajsymnetów należeli:
- Zaleukos z Lokrów Epizefyryjskich
- Filolaos w Tebach
- Drakon w Atenach
- Pittakos w Mitylenie
- Solon, znany ateński mąż stanu, poeta i prawodawca
W późniejszych czasach podobną rolę pełnił Timoleon.