Aecjusz Flawiusz
Aecjusz Flawiusz (Flavius Aetius) był rzymskim politykiem i wodzem, żyjącym w latach ok. 390-454. Urodził się w Durostorum (dzisiejsza Silistra) w Mezji. Jego matka pochodziła z bogatej rodziny rzymskiej, a ojciec, Flawiusz Gaudencjusz, był oficerem w armii rzymskiej, co umożliwiło Aecjuszowi rozpoczęcie kariery na dworze cesarskim.
Młodość
Aecjusz był zakładnikiem u króla Wizygotów Alaryka oraz u Hunów, gdzie nauczył się ich języka i nawiązał przyjacielskie relacje z ich wodzami.
Działalność
Po powrocie na Zachód, Aecjusz stał się ważnym urzędnikiem na dworze cesarza Walentyniana III. Walczył z Wizygotami i Frankami, odniósł wiele sukcesów w Galii, w tym odbicie terytoriów rzymskich. W 429 roku objął stanowisko najwyższego wodza armii Zachodu. W 435 roku został patrycjuszem, a jego kampanie wojenne przeciw barbarzyńcom przyniosły Rzymowi ulgę.
Walki przeciw Hunom
W 451 roku, pod jego dowództwem, wojska rzymskie i wizygockie pokonały Hunów w bitwie na Polach Katalaunijskich. Mimo sukcesu, nie zniszczył Hunnów, co miało na celu utrzymanie równowagi między nimi a Gotami. W 452 roku próbował organizować obronę przed najazdem Attyli, lecz Mediolanu nie udało się obronić.
Śmierć
Po śmierci Attyli pozycja Aecjusza osłabła. Aby wzmocnić swoją pozycję, zaproponował małżeństwo syna z córką cesarza. Jednak dworzanie oskarżyli go o ambicje, co doprowadziło do jego zabójstwa przez Walentyniana III 21 lub 22 września 454 roku. Jego żołnierze w rewanżu zamordowali cesarza w marcu 455 roku.
Aecjusz w literaturze
Aecjusz jest bohaterem powieści Teodora Parnickiego oraz filmu „Attyla”.
