Rosja szykuje się na poważny kryzys, który może przybrać różne formy. Wkrótce może dojść do konfliktu chińsko-rosyjskiego, co w efekcie przyniesie spokój w Europie, przynajmniej na jakiś czas — prognozuje profesor Norman Davies w rozmowie z Onetem. Jego książka „Plus ultra. Sięgaj dalej. Wyprawa na horyzonty historii” niedawno zadebiutowała na polskim rynku.
Donald Trump a wojna w Ukrainie
Magdalena Rigamonti, Onet: W styczniu Donald Trump zostanie zaprzysiężony na prezydenta USA. Twierdzi, że szybko zakończy wojnę w Ukrainie.
Prof. Norman Davies: Trump lubi zaskakiwać i często wyraża przerażające opinie. Na pewno nie można ufać jego słowom, bo często są one sprzeczne z rzeczywistością. Ma na uwadze, że wojny niszczą wszystkich, jednak jego prawdziwym zmartwieniem są Chiny, a kwestiami Europy zajmujemy się sami. Musimy zatem dbać o swoje interesy.
Polska a globalne zjawiska
Wielokrotnie obserwuje Pan sytuację w Polsce od lat 60. Co sądzi Pan o rządach PiS-u w tym okresie?
Próbuję patrzeć na Polskę z dystansem. PiS to zjawisko globalne i dobrze wpisuje się w szerszy trend, który objawia się w podobnych ruchach politycznych na całym świecie. Przykłady można znaleźć w Australii, Stanach Zjednoczonych, Wielkiej Brytanii czy na Węgrzech. To plaga naszych czasów.
Władza a korupcja
W książce cytuje Pan słowa lorda Actona: „Sam fakt posiadania władzy korumpuje, ale posiadanie władzy absolutnej korumpuje absolutnie”. Jak widzi Pan to w kontekście Polski?
Zgadzam się, że ta zasada jest aktualna. Problemy, z którymi boryka się Polska, są podobne do sytuacji w innych krajach. Choć PiS przez osiem lat wprowadził wiele szkodliwych reform, Polska wciąż potrafiła przetrwać i jest teraz w obiektywnie lepszej sytuacji. Mimo że niebezpieczeństwo wciąż jest blisko.
Co czeka Ukrainę?
Jakie będą przyszłe losy Ukrainy?
Jestem przekonany, że Ukraińcy obronią swoje istnienie i triumfują. Konflikt chińsko-rosyjski, który wydaje się nieuchronny, stworzy w Europie nowe okoliczności. Choć Rosja posiada broń nuklearną, można traktować ją jako państwo, które jest w obliczu upadku.
Relacje w obwodzie kaliningradzkim
Co sądzi Pan o obwodzie kaliningradzkim? Czy istnieje ryzyko buntu mieszkańców przeciw Rosji?
Zdecydowanie tak. Mimo obecności rosyjskiego wojska, nastroje w Kaliningradzie są wciąż zmienne, a lokalna ludność ma lepszy dostęp do informacji niż przeciętny Rosjanin. Mimo silnej propagandy, mogą zareagować na otaczającą rzeczywistość i potencjalnie przeciwstawić się Moskwie.
Holokaust według skomplikowanej narracji
Jakie błędne narracje na temat Holokaustu są obecne dziś w opinii publicznej?
Schemat narracji, w którym Polacy zostają ukazani jako „bystanders” lub obojętni wobec zagłady Żydów, jest krzywdzący. Każda szkoła w Stanach Zjednoczonych uczy o Holokauście, nie zważając na kontekst historyczny. Takie uproszczenia prowadzą do nieporozumień. W Polsce, jak i w wielu innych krajach, wojna dotknęła wszystkich narodów.
Jednakże wszelkie generalizacje w tej sprawie są nieprawdziwe i w dużej mierze deformują widzenie przeszłości. Ważne, by prowadzić w tej kwestii otwartą dyskusję i zmieniać obowiązujące schematy.