Wierzyć w moc artykułu 5 NATO? Takie pytanie zadano uczestnikom badania przeprowadzonego przez UCE Research dla Onetu. Co ciekawe, ponad połowa ankietowanych jest przekonana o skuteczności tego kluczowego zapisu Traktatu Północnoatlantyckiego, gwarantującego wzajemną obronę państw sojuszu. Największe wątpliwości w tej kwestii wykazują zwolennicy Konfederacji i Lewicy.
Międzynarodowa niepewność
Globalna sytuacja polityczna staje się coraz bardziej skomplikowana, zwłaszcza po kontrowersyjnych decyzjach Donalda Trumpa, który niejednokrotnie podkreślał, że USA będą zobowiązane do obrony NATO tylko w sytuacji, gdy inne państwa Sojuszu zwiększą wydatki na obronność do około 5 proc. swojego PKB. Prezydent USA nie szczędził ostrych słów: — To my ich chronimy, a oni nie dbają o nas. Nie jestem pewien, czy powinniśmy ponosić dodatkowe koszty, ale z pewnością powinni zwiększyć swoje wydatki z 2 proc. do 5 proc. — mówił Trump, wychodząc z założenia, że obrona musi być opłacalna.
Obecnie żaden kraj NATO nie spełnia tego wymogu, z Polską na czołowej pozycji, planującą w bieżącym roku przeznaczyć na obronność 4,7 proc. PKB. Słowa Trumpa mogą zatem budzić uzasadnione obawy, iż w obliczu zagrożenia nie dojdzie do realizacji artykułu 5 i sojuszników spotka rozczarowanie.
Opinie Polaków
Onet zadał Polakom pytanie, czy sądzą, że artykuł 5 NATO jest skuteczny. Ponad 60 proc. respondentów nie ma powodów do obaw. Odpowiedzi rozkładają się następująco: 19,3 proc. badanych wskazuje „zdecydowanie tak”, a 40,9 proc. „raczej tak”. Przeciwną opinię ma 25,1 proc. uczestników badania, z czego 5,7 proc. stanowczo odrzuca tę możliwość, a 19,4 proc. wyraża swoje wątpliwości. Natomiast 14,7 proc. badanych nie ma jednoznacznego zdania na ten temat.
Wyborcy Prawa i Sprawiedliwości są najbardziej przekonani o siłę sojuszu — 68 proc. z nich „zdecydowanie” lub „raczej” zgadza się z pozytywną oceną artykułu 5. Nieco mniej optymistyczni są zwolennicy Koalicji Obywatelskiej (66,4 proc.) oraz Trzeciej Drogi (65,1 proc.).
Sceptycyzm w ekstremach
Interesującym zjawiskiem jest pesymizm wyborców dwóch skrajnych ugrupowań w polskiej polityce — Konfederacji i Lewicy. W moc artykułu 5 NATO wierzy jedynie 55,8 proc. wyborców Konfederacji, a jeszcze mniej, 54 proc. wyborców Lewicy. Spośród zwolenników pierwszego ugrupowania, 9,1 proc. „zdecydowanie nie” wierzy w te zobowiązania, podczas gdy w przypadku Lewicy tylko 1,6 proc. wyraża tak skrajne wątpliwości.
To niepokojący sygnał, który pokazuje, że w obliczu globalnych napięć, nawet wówczas gdy sojusze powinny dawać poczucie bezpieczeństwa, zaufanie obywateli może być wystawione na próbę. Jak w takich okolicznościach zareaguje NATO, a przede wszystkim Polska, gdy przyjdzie czas wyborów politycznych i zdefiniować przyszłość w kontekście obronności?
Źródło/foto: Onet.pl, Gints Ivuskans / Shutterstock.
