Wojna prewencyjna
Wojna prewencyjna to działania zbrojne podejmowane w celu zapobieżenia atakowi przeciwnika. Często wykorzystywana jako pretekst do zrzucenia odpowiedzialności za konflikt na napadniętego, przynosi korzyści agresorowi dzięki elementowi zaskoczenia.
Cechy wojny prewencyjnej
Pojęcie to zostało wprowadzone przez administrację George’a W. Busha jako część „Doktryny Busha”. Kluczowe elementy to:
- Sprawiedliwe przyczyny: Wojna uznawana jest za sprawiedliwą, jeśli ma na celu obronę przed agresją.
- Sprawiedliwe prowadzenie: Obejmuje przestrzeganie zasad, takich jak zakaz użycia broni chemicznej czy dobrego traktowania jeńców.
- Sprawiedliwe zakończenie: Wymaga poszanowania dla przegranych i przestrzegania warunków pokoju.
Przesłanki wojny prewencyjnej
- Przewaga technologiczna USA nad krajami słabo rozwiniętymi, jak Irak czy Afganistan, ułatwia szybkie zwycięstwo.
- Doświadczenia militarne są często uważane za bezużyteczne w czasie pokoju.
- Idealistyczne argumenty zastępują realistyczne powody interwencji.
Pojęcia „preventive” i „preemptive”
Wojna prewencyjna i wojna uprzedzająca to pojęcia często mylone. Wojna prewencyjna polega na ataku na domniemanego przeciwnika w celu osłabienia go, natomiast wojna uprzedzająca ma miejsce tuż przed oczekiwanym atakiem przeciwnika, aby zyskać przewagę strategiczną.
Bibliografia
- Jarosław Zieliński, Bezpieczeństwo wewnętrzne wobec globalizacji, w: Problemy bezpieczeństwa wewnętrznego i bezpieczeństwa międzynarodowego, pod redakcją Krzysztofa M. Księżopolskiego, Wyższa Szkoła Administracyjno-Społeczna, Warszawa 2009.
