„`html
Bryzgiel
Bryzgiel to wieś w Polsce, zlokalizowana w województwie podlaskim, w powiecie augustowskim, w gminie Nowinka. Usytuowana jest na południowym brzegu jeziora Wigry, w obrębie Wigierskiego Parku Narodowego. Historycznie wieś była duchowna i w XVIII wieku znajdowała się w powiecie grodzieńskim województwa trockiego. W latach 1975–1998 administracyjnie należała do województwa suwalskiego.
Historia
W 1668 roku nad jeziorem Wigry osiedlili się zakonnicy kameduli. W latach 1709–1710 region dotknęła epidemia, co spowodowało wyludnienie. Wieś została założona na początku XVIII wieku przez kamedułów z Wigier, którzy zachęcali osadników z Mazowsza do osiedlenia się w tym rejonie. Pierwsza wzmianka o Bryzgielu pochodzi z 1727 roku, kiedy to wieś opisana była jako rybacka. Nazwa wsi wywodzi się od rodziny Bryzglów, którzy zajmowali się smolarstwem.
W wyniku wycinki lasów smolarstwo podupadło, a Bryzgiel przekształcił się w wieś rolniczą, gdzie głównym zajęciem mieszkańców stało się rybołówstwo. W 1740 roku, z powodu trudnych warunków życia, wieś została przekształcona w wieś czynszową, co oznaczało, że mieszkańcy płacili za korzystanie z gruntów i połowy ryb. W 1789 roku we wsi znajdowało się 14 zagród z 96 mieszkańcami.
Po trzecim rozbiorze Polski w 1795 roku Bryzgiel trafił pod zabór pruski, gdzie w 1796 roku skonfiskowano dobra kamedułów. Na przełomie XVIII i XIX wieku wprowadzono reformy agrarne, zmieniając układ zabudowy. W 1915 roku region zajął okupacyjny wojska niemieckie, które opuściły go w 1919 roku, przekazując władze Litwinom. Po wybuchu powstania sejneńskiego tereny te zostały opanowane przez Polaków.
W 1928 roku rozpoczęto w Bryzglu komasację gruntów. W okresie międzywojennym rybołówstwo odgrywało kluczową rolę w życiu mieszkańców, zapewniając im pożywienie przez cały rok. Część nadwigierskich miejscowości miała prawo do łowienia ryb na przydzielonych odcinkach, które po przyłączeniu do Polski zostało zniesione.
Linki zewnętrzne
„`
