Popielnica z Białej
Popielnica z Białej, znana także jako waza lub urna z Białej, to naczynie archeologiczne odkryte w 1936 roku we wsi Biała w województwie łódzkim. Datowana jest na przełom II i III wieku, a jej znalezisko, potłuczone, wskazuje na obecność kobiety w grobie, w którym znaleziono również przęślik i igłę.
Historia
W czasie II wojny światowej popielnica była wykorzystywana przez nazistów do celów propagandowych, szczególnie z uwagi na swastyki, które na niej się znajdowały. Wizerunki naczynia reprodukowano na plakatach, a swastyka stała się herbem okupowanej Łodzi. Po wojnie popielnica zaginęła, ale wróciła do Polski w latach 90. i obecnie znajduje się w Muzeum Archeologicznym i Etnograficznym w Łodzi, gdzie oryginał jest przechowywany w magazynie.
Symbole z popielnicy
Popielnica zawiera wiele symboli, w tym swastyki i postacie ludzi. Niemiecki historyk Walter Kersten opublikował analizę naczynia w 1944 roku, wskazując na sześć głównych rysunków na brzuścu naczynia, w tym:
- Swastyka
- Mężczyzna na koniu
- Niedokończona postać kobieca
- Kobieta wsiadająca na konia
- Krzyż z rękami
Na nóżce popielnicy znajdują się dodatkowe symbole, w tym jelenie i powtórzenia już wymienionych postaci. Kersten interpretował te rysunki jako przedstawienie pochodu słonecznego oraz kultu płodności.
Halina Anna Ząbkiewicz-Koszańska, znana z analizy popielnicy, zauważyła, że niektóre rysunki były uszkodzone, co wpłynęło na ich późniejsze interpretacje. Z kolei Konrad Jażdżewski sugerował, że rysunki mogą przedstawiać sceny z życia zmarłych lub ich rozrywki w zaświatach.
Krzyż z popielnicy
Współcześnie szczególne zainteresowanie wzbudza krzyż znajdujący się na popielnicy, znany jako „Ręce Boga”. Interpretacje tego symbolu sięgają do rodzimowierczych tradycji słowiańskich, gdzie krzyż może symbolizować Boga Najwyższego oraz aspekty mocy słonecznych i piorunowych. Mimo braku dowodów na związki z kulturą słowiańską, podobne symbole występują w różnych regionach Polski oraz w kulturach słowiańskich.
Bibliografia
Źródła dotyczące popielnicy z Białej obejmują prace naukowe oraz publikacje związane z archeologią i mitologią słowiańską.
Linki zewnętrzne
Więcej informacji można znaleźć w publikacjach naukowych oraz na stronach instytucji zajmujących się dziedzictwem archeologicznym.
