Opowieść wigilijna
Opowieść wigilijna (oryg. A Christmas Carol) to opowiadanie autorstwa Charlesa Dickensa, opublikowane 19 grudnia 1843 roku. Utwór, znany z ilustracji Johna Leecha, ukazuje przemianę Ebenezera Scrooge’a, skąpca, który w wigilię Bożego Narodzenia doświadcza wizji duchów, co prowadzi do jego wewnętrznej przemiany.
Fabuła
Scrooge, samotny i zgorzkniały, zostaje odwiedzony przez ducha Jakuba Marleya, który ostrzega go przed tragicznym losem za jego chciwość. W nocy wigilijnej pojawiają się kolejne duchy:
- Duch Dawnych Świąt Bożego Narodzenia
- Duch Obecnych Świąt
- Duch Świąt Przyszłych
Każdy z duchów ukazuje mu kluczowe momenty z jego życia, co prowadzi do refleksji nad jego postawą. Przerażony wizją samotnej śmierci, Scrooge postanawia zmienić swoje życie i staje się szczodrym człowiekiem.
Sukces i znaczenie
Utwór odniósł niespodziewany sukces; pierwszy nakład 6 tysięcy egzemplarzy sprzedał się w zaledwie trzy dni. Dickens napisał go, aby spłacić długi karciane. Opowieść wigilijna stała się klasykiem literatury bożonarodzeniowej.
Odbiór w Polsce
W Polsce Opowieść wigilijna jest lekturą obowiązkową w klasie VII szkoły podstawowej od 2017 roku. Jest to jedna z nielicznych pozycji literatury zagranicznej w tej liście.
Ekranizacje
Historia Scrooge’a została zaadaptowana w licznych filmach i serialach, w tym:
- Opowieść wigilijna (2009, reż. Robert Zemeckis)
- Opowieść wigilijna (1999, reż. David Hugh Jones)
- Opowieść wigilijna (1997, reż. Stan Philips)
- Opowieść wigilijna (1970, reż. Ronald Neame)
Wpływy kulturowe
Opowieść Dickensa zainspirowała wiele dzieł w kulturze popularnej, w tym:
- Odcinek Przystanku Alaska z żydowską wersją historii.
- Odcinek Autostrady do nieba zatytułowany Pieśń wigilijna.
- Specjalny odcinek Doktora Who z 2010 roku.
- Filmy animowane, takie jak Opowieść wigilijna Myszki Miki.
- Postać Sknerusa McKwacza oraz komiks Judge Dredd: A Christmas Carol.