Lebensraum: Przestrzeń Życiowa
Lebensraum, co w języku niemieckim oznacza „przestrzeń życiowa”, to termin, który odnosi się do przekonania o przeludnieniu Niemiec oraz braku wystarczającej przestrzeni do życia. Ideologia ta, która zyskała popularność w XIX wieku, usprawiedliwiała terytorialną ekspansję Niemiec.
Ideologia i Historia
Termin Lebensraum zyskał na znaczeniu po 1870 roku, zwłaszcza w kontekście roszczeń terytorialnych. Friedrich Ratzel wprowadził go do geografii politycznej, a Karl Haushofer nadał mu kluczowe znaczenie w geopolityce. Ideologia ta stała się powszechnie znana po 1926 roku dzięki powieści Hansa Grimma „Volk ohne Raum” (Naród bez przestrzeni).
Już w czasie I wojny światowej rozpoczęto projekty osadnictwa Niemców na wschodzie, które wiązały się z wypędzeniami lokalnej ludności. Nazistowska interpretacja Lebensraum obejmowała dążenie do zdobycia terenów po Ural, gdzie planowano osiedlenie ludzi o „czystej nordyckiej krwi” po zwycięskiej wojnie.
Teoria w Praktyce
Hitler zarysował teorię Lebensraum jako alternatywę dla pozyskiwania żywności poprzez handel międzynarodowy w swojej drugiej, mniej znanej książce z 1928 roku, „Das zweite Buch”. Zawierała ona uzasadnienie dla tej ideologii oraz plany ekspansji.