Archikatedralny Sobór Św. Jura we Lwowie
Archikatedralny Sobór Św. Jura (ukr. Архикатедральний собор Святого Юра) to główna cerkiew archidiecezji lwowskiej Ukraińskiego Kościoła Greckokatolickiego, zlokalizowana na wzgórzu świętojurskim w Lwowie. Zbudowana w latach 1744-1772 w stylu rokokowym, jest uważana za jedno z najdoskonalszych dzieł późnego baroku w Europie.
Historia
Pierwsze budowle na tym miejscu powstały już w XIII wieku. W 1363 roku rozpoczęto budowę nowej, murowanej cerkwi, która była wielokrotnie przebudowywana. Obecna świątynia zastąpiła gotycką budowlę, której zburzenie miało miejsce na początku XVIII wieku. Projekt nowego soboru opracował architekt Bernard Meretyn.
W wyniku politycznych zmian w ZSRR, w 1946 roku świątynia została przekazana Rosyjskiemu Kościołowi Prawosławnemu. Dopiero w 1990 roku, po reaktywacji Ukraińskiego Kościoła Greckokatolickiego, sobór powrócił do grekokatolików.
Architektura
Sobór Św. Jura jest trzynawową budowlą, która łączy elementy rokokowe z wschodnimi tradycjami architektonicznymi. Charakteryzuje się pięciokopułowym układem, a jego centralna kopuła wznosi się na wysokim tamburze. Ekspresyjna fasada z licznymi rzeźbami i pilastrami jest zwieńczona balustradą z wazonami.
Wystrój Wnętrza
Wnętrze soboru jest bogato zdobione rokokowym wystrojem. Ołtarz główny, zaprojektowany przez Sebastiana Fesingera, jest otoczony przez rzeźby i polichromie Michała Filewicza. Wyjątkowym elementem jest XVII-wieczna ikona Matki Boskiej Trembowelskiej, a także rokokowy ikonostas z obrazami znanych artystów. W krypcie znajdują się szczątki metropolitów greckokatolickich.
Budynek Kapituły i Pałac Metropolitów
Budynek kapituły, z barokowymi skrzydłami, został zbudowany w 1767 roku. Obok niego znajduje się pałac metropolitów, wzniesiony w stylu rokokowym w 1762 roku, który pełnił funkcje rezydencyjne dla metropolitów Kościoła greckokatolickiego.
Znaczenie i Dziedzictwo
W 1998 roku Sobór Św. Jura został wpisany na listę światowego dziedzictwa UNESCO. Jest nie tylko istotnym ośrodkiem religijnym, ale także symbolem kultury i historii Ukrainy.
