Uzębienie
Uzębienie, znane również jako dentitio, to zbiór zębów występujących w jamie ustnej pojedynczego osobnika. Cechy uzębienia są istotne dla identyfikacji taksonów, zwłaszcza w paleozoologii, podczas analizy materiału kopalnego. Uzębienie składa się z górnego (arcus dentalis superior) i dolnego łuku zębowego (arcus dentalis inferior). W niektórych gatunkach zęby mogą być elementem dymorfizmu płciowego, a wzór zębowy danego gatunku określa ich układ.
Typy uzębienia
Uzębienie klasyfikuje się na podstawie kilku kryteriów:
- Kształt i wielkość zębów:
- Homodontyczne – zęby o podobnym kształcie.
- Heterodontyczne – zęby różniące się kształtem i funkcją.
- Budowa koron zębowych:
- Sekodontyczne – zęby z ostrymi krawędziami (np. u drapieżników).
- Lofodontyczne – guzki w kształcie jarzem (np. u koniowatych).
- Bunodontyczne – zaokrąglone guzki, typowe dla wszystkożernych.
- Selenodontyczne – guzki w formie półksiężyca, charakterystyczne dla przeżuwaczy.
- Częstotliwość wymiany zębów:
- Monofiodontyczne – zęby wymieniane raz w życiu.
- Difiodontyczne – zęby wymieniane dwukrotnie.
- Polifiodontyczne – zęby wymieniane wielokrotnie.
- Układ łuków zębowych:
- Izognatyczne – zęby górne i dolne w zamkniętej jamie ustnej stykają się (np. u psa, świni).
- Anizognatyczne – zęby górne i dolne w zamkniętej jamie ustnej nie stykają się (np. u konia).
Bibliografia
- Anatol Akajeswki: Anatomia zwierząt domowych T. 2. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 1985.
