Etnometodologia
Etnometodologia to orientacja badawcza w socjologii, czerpiąca z fenomenologii, perspektywy dramaturgicznej i interakcjonizmu. Nie odnosi się do metodologii w tradycyjnym sensie, lecz koncentruje się na potocznych metodach, które regulują interakcje społeczne oraz porządkują świat społeczny. Celem etnometodologii jest badanie wiedzy potocznej, zarówno jawnej, jak i milczącej, w celu analizy porządku społecznego, który jest tworzony na podstawie tej wiedzy.
Powiązania z innymi perspektywami socjologicznymi
Pojęcie etnometodologii wywodzi się z etnografii, gdzie badano potoczną wiedzę ludów. Jej początki datuje się na 1967 rok, kiedy to Harold Garfinkel opublikował swoją pracę. Etnometodologia stanowiła alternatywę dla socjologii mainstreamowej, a później stała się narzędziem analizy konwersacji.
Inspiracje czerpano również z fenomenologii Edmunda Husserla i Alfreda Schütza, dotyczące m.in. przekładalności perspektyw i sposobu tworzenia wspólnego świata. Z kolei z interakcjonizmu symbolicznego pochodzi założenie, że redefiniowanie sytuacji kształtuje działania jednostek. Etnometodologia koncentruje się na wrażeniu istnienia wspólnego świata, pomijając założenia o zewnętrznym porządku społecznym.
W odniesieniu do dramaturgii Ervinga Goffmana, etnometodologia bada tworzenie poczucia wspólnej rzeczywistości, unikając jednocześnie kwestionowania sytuacji.
Podstawowe kategorie analizy
- Działanie refleksyjne
- Indeksykalność znaczenia
- Typy etnometod:
- poszukiwanie formy normalnej
- tworzenie przekładalności perspektyw
- stosowanie zasady et cetera
Krytyka etnometodologii
Etnometodologia krytykowana jest za skupienie na badaniach empirycznych, co prowadzi do pomijania teorii oraz analizy zjawisk w skali makrospołecznej. Anthony Giddens, mimo pewnego uznania dla etnometodologii, wskazuje na jej ograniczenia, takie jak pomijanie motywów jednostek, relacji władzy oraz brak krytycyzmu w badaniach.
