Polityka zagraniczna Polski

Polska prowadzi politykę zagraniczną zgodnie z Strategią Polityki Zagranicznej, opracowaną przez Ministerstwo Spraw Zagranicznych i przyjętą przez Radę Ministrów.

Historia i uwarunkowania po 1989 roku

Po 1989 roku Polska, jako kraj średniej wielkości, dostosowuje swoją politykę zagraniczną do zmieniającego się ładu międzynarodowego oraz do wewnętrznych reform demokratycznych. Nowe otoczenie międzynarodowe, takie jak zjednoczenie Niemiec i rozpad ZSRR, wpłynęło na kształtowanie kierunków polskiej polityki zagranicznej. Polska dążyła do integracji z NATO i UE, co stało się kluczowym celem w latach 90. XX wieku.

Koncepcja polskiej polityki zagranicznej

W latach 1989–1992 nastąpiła reorientacja polityki zagranicznej w kierunku euroatlantyckim, z naciskiem na zbliżenie z Niemcami i USA. Po 2015 roku Polska, wraz z państwami wschodniej flanki NATO, zainicjowała Bukaresztańską Dziewiątkę, aby wzmocnić współpracę w zakresie bezpieczeństwa.

Unia Europejska

Polska złożyła wniosek o członkostwo w UE 8 kwietnia 1994 roku i ostatecznie przystąpiła do Unii 1 maja 2004 roku. Od tego czasu angażuje się w inicjatywy wspierające współpracę z krajami Bałkanów Zachodnich i Partnerstwa Wschodniego.

Organizacje międzynarodowe

ONZ: Polska zasiadała w Radzie Bezpieczeństwa w latach 2018–2019, koncentrując się na kwestiach związanych z prawem międzynarodowym i bezpieczeństwem.
OBWE: W 2022 roku Polska objęła przewodnictwo, dążąc do mediacji w zamrożonych konfliktach.
Rada Europy: Polska jest członkiem od 1991 roku, wspierając demokratyzację i prawa człowieka.

Regionalne formaty współpracy

Grupa Wyszehradzka (V4): Współpraca polityczna i ekonomiczna z Czechami, Słowacją i Węgrami.
Trójmorze: Inicjatywa 12 krajów Europy Środkowo-Wschodniej, skupiająca się na współpracy infrastrukturalnej.
Trójkąt Lubelski: Współpraca z Ukrainą i Litwą, mająca na celu wsparcie integracji Ukrainy z UE i NATO.

Stosunki bilateralne

Polska rozwija relacje z różnymi państwami, w tym:

Stany Zjednoczone: Kluczowy partner w zakresie bezpieczeństwa i współpracy gospodarczej.
Kanada: Współpraca wojskowa i handlowa, w tym w ramach NATO.
Wielka Brytania: Bliskie relacje w zakresie polityki, handlu i wsparcia dla Polaków w UK.
Niemcy: Kluczowy partner gospodarczy, z różnymi okresami w historii relacji.

Stosunki z krajami wschodnimi

Polska wspiera Ukrainę w dążeniu do integracji z UE, a relacje z Rosją są napięte z powodu aneksji Krymu i wojny w Donbasie. Stosunki z Białorusią są ograniczone z powodu represji politycznych. Polska angażuje się także w pomoc rozwojową dla Gruzji i Mołdawii.

Współpraca rozwojowa

Polska realizuje programy pomocy rozwojowej, koncentrując się na krajach takich jak Białoruś, Ukraina i Mołdawia, wspierając rozwój demokracji oraz praw człowieka.