W Warszawie i Rzeszowie wykryto szczep wirusa polio w ściekach, co potwierdził Główny Inspektorat Sanitarny. Informacja ta rodzi obawy, zwłaszcza w kontekście niektórych europejskich krajów, w których wirus również został zidentyfikowany. Dla osób, które nie są zaszczepione lub nie zakończyły pełnego cyklu szczepień, sytuacja ta wiąże się z podwyższonym ryzykiem zachorowania.
Historia i nadzór nad wirusem polio
W Polsce ostatni przypadek choroby Heinego-Medina, spowodowanej dzikim wirusem poliomyelitis, odnotowano cztery dekady temu. Mimo tego, na terenie kraju nadal trwa stały monitoring przypadków porażeń wiotkich oraz badania ścieków na obecność wirusów polio.
Zwiększone wykrywalność wirusa
Ostatnie badania wskazują na wzrost wykrywalności wirusa. Jak podano, w ostatnich miesiącach zidentyfikowano formę cVDPV2 w ściekach komunalnych w Warszawie, a w grudniu 2024 roku potwierdzono kolejne wystąpienie zmutowanego wirusa w Rzeszowie. Podobne tendencje obserwuje się także w Niemczech, Hiszpanii, Wielkiej Brytanii oraz Finlandii.
Potencjalne zagrożenie
Jak wyjaśnił Główny Inspektorat Sanitarny, w Polsce oraz w innych krajach europejskich okresowo można zaobserwować zmutowane formy wirusów szczepionkowych. Te pochodzą od zaszczepionych osób, które otrzymały szczepionki z żywymi, osłabionymi wirusami polio. W Polsce jednak taki typ szczepień nie jest stosowany od ośmiu lat.
Mimo że ryzyko masowych zachorowań jest niskie dzięki wysokiemu poziomowi zaszczepienia społeczeństwa, rosnące krążenie zmutowanych wirusów stanowi zagrożenie dla osób bez odporności. Szczególne ryzyko dotyczy też tych, którzy nie zakończyli pełnego cyklu szczepień.
Wskazania dotyczące szczepień
Zgodnie z kalendarzem szczepień, dzieci są szczepione przeciwko poliomyelitis od lat 50. XX wieku, co sprawia, że większość dorosłych w Polsce jest już zabezpieczona. Jednak osoby, które nie zdołały ukończyć serii szczepień, powinny rozważyć zaszczepienie się. Jak informują specjaliści, pełny cykl dla nieszczepionych dorosłych obejmuje trzy dawki inaktywowanej szczepionki (IPV), a ci, którzy mają zwiększone ryzyko, powinni przyjąć dawkę przypominającą co 10 lat.
Grupy ryzyka
Wśród osób narażonych na zwiększone ryzyko zakupu wirusa polio znajdują się m.in.: podróżni udający się do krajów endemicznych, pracownicy laboratoriów, personel medyczny oraz opiekunowie mający danych z osobami potencjalnie zakażonymi. Główny Inspektorat Sanitarny apeluje do rodziców oraz opiekunów dzieci, by uzupełnili brakujące szczepienia.
Objawy i przebieg zakażenia
W przypadku zakażenia wirusem polio, do zakażenia dochodzi najczęściej drogą pokarmową lub kropelkową. Objawy mogą być łagodne, przypominające grypę: gorączka, zmęczenie, ból gardła, nudności czy bóle mięśniowe. W cięższych przypadkach może wystąpić zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych oraz porażenia mięśni, które często mają charakter trwały. Należy pamiętać, że u około 10% zakażonych choroba kończy się śmiercią.
Źródło/foto: Polsat News