Pamir – Wprowadzenie
Pamir, znany również jako Pomir, to łańcuch górski w Azji Centralnej, pełniący rolę węzła orograficznego, z którego rozchodzą się inne pasma górskie, takie jak Hindukusz, Karakorum, Kunlun oraz Tienszan. Główna część Pamiru znajduje się w Tadżykistanie, z mniejszymi obszarami w Chinach i Afganistanie.
Geografia i charakterystyka
Pamir ma powierzchnię około 100 tys. km² i średnią wysokość wynoszącą 4000 m n.p.m. Region ten jest znany z licznych lodowców, w tym Lodowca Fedczenki, który jest najdłuższym lodowcem poza strefami polarnymi. Badania przeprowadzone w czasie Międzynarodowego Roku Geofizycznego ujawniły obecność 1179 lodowców o łącznej powierzchni 8041 km².
Klimat
Klimat Pamiru jest surowy, z wyższymi partiami gór pokrytymi śniegiem przez cały rok. W dolinach występują długie, mroźne zimy oraz krótkie, chłodne lata. Roczny opad wynosi około 130 mm, co prowadzi do braku lasów w tym regionie.
Geologia
Pamir powstał w wyniku orogenezy alpejskiej i charakteryzuje się różnorodnością geologiczną, obejmującą prekambryjskie gnejsy i różne skały osadowe. Obszar ten jest sejsmicznie aktywny, a w jego granicach znajduje się krater uderzeniowy z jeziorem Kara-kul, największym jeziorem Pamiru.
Podział Pamiru
- Pamir Wschodni (Kaszgarski)
- Pamir Środkowy
- Pamir Zachodni
Najwyższe szczyty
- Szczyt Ismaila Samaniego – 7495 m
- Szczyt Lenina – 7134 m
- Szczyt Korżeniewskiej – 7105 m
- Szczyt Niepodległości – 6974 m
- Szczyt Moskwa – 6785 m
- Inne znaczące szczyty: Kongur Tagh – 7719 m, Muztagh Ata – 7545 m
Podsumowanie
Pamir jest kluczowym regionem górskim w Azji Centralnej, wyróżniającym się nie tylko wysokością, ale także unikalnym klimatem i bogatą geologią. Jego znaczenie geograficzne i przyrodnicze czyni go obszarem o dużym znaczeniu dla badań naukowych oraz turystyki górskiej.
