Reklama

Anarchizm indywidualistyczny

Anarchizm indywidualistyczny to nurt polityczny, który narodził się w XIX wieku. Jego głównym postulatem jest sprzeciw wobec naruszania wolności jednostki przez zewnętrzne siły, w tym państwo, które uznawane jest za największego agresora.

Reklama

Wczesne wpływy na idee

William Godwin, uznawany za pioniera anarchizmu indywidualistycznego, inspirował się Oświeceniem. Jego koncepcje dotyczące polityki i ekonomii były podstawą nowoczesnego anarchizmu. Godwin był zwolennikiem ekstremalnego indywidualizmu i sprzeciwiał się rządowi oraz demokracji, obawiając się ucisku jednostki przez większość.

Poglądy ekonomiczne (mutualizm)

W XIX wieku anarchiści indywidualistyczni często identyfikowali się jako socjaliści, przyjmując zasady mutualizmu, które sformułował Pierre-Joseph Proudhon. Kluczowe postulaty mutualizmu obejmują:

Reklama

Zniesienie własności prywatnej ziemi na rzecz prawa używania.
Eliminację odsetek od kredytów poprzez wolną bankowość.
Oparcie cen na kosztach pracy, a nie cenach rynkowych.
Zniesienie własności intelektualnej, aby obniżyć bariery rynkowe.

Mutualiści dążyli do stworzenia egalitarnego społeczeństwa, w którym każdy mógłby korzystać z niskoprocentowych kredytów, co sprzyjałoby samozatrudnieniu i przeciwdziałało akumulacji bogactwa.

Rys liberalny

Anarchizm indywidualistyczny był mocno związany z klasycznym liberalizmem, opierając się na prawie nieagresji i naturalnym prawie do samostanowienia. Jego zwolennicy dążyli do wolnorynkowego społeczeństwa, w którym relacje międzyludzkie regulowane byłyby przez dobrowolne umowy, a nie przez państwowe regulacje.

Prawa naturalne a egoizm

W miarę upływu czasu niektórzy anarchiści indywidualistyczni przyjęli amoralistyczny indywidualizm, inspirowany książką Maxa Stirnera. Teoria praw naturalnych zakładała istnienie przyrodzonych praw, podczas gdy egoizm odrzucał jakiekolwiek moralne obowiązki. Obie „szkoły” prowadziły do podobnych wniosków w kwestii wolności jednostki.