Archipelag Arktyczny
Archipelag Arktyczny to zespół wysp kanadyjskich położonych na Oceanie Arktycznym, obejmujący większość terytorium Nunavut oraz fragment Terytoriów Północno-Zachodnich. Jest to drugi co do wielkości archipelag na świecie, po Archipelagu Malajskim.
Podzielony jest na dwie grupy wysp: południową i północną, znaną jako Wyspy Królowej Elżbiety. Obie grupy oddzielają cieśniny, w tym Cieśninę Lancastera, Cieśninę Barrowa, Cieśninę Melville’a i Cieśninę McClure’a.
Charakterystyka
Archipelag Arktyczny ma powierzchnię około 1,4 miliona km² i zamieszkuje go około 14 tysięcy ludzi. Składa się z 36 563 wysp, w tym 94 większych (powyżej 130 km²) oraz 36 469 mniejszych. Wiele z nich jest niezamieszkanych, w tym piąta co do wielkości wyspa Devon.
Od strony zachodniej archipelag otoczony jest przez Morze Beauforta, a od północy przez Ocean Arktyczny. Na wschodzie znajdują się Grenlandia, Morze Baffina i Cieśnina Davisa, natomiast na południu Zatoka Hudsona oraz część kontynentalna Kanady. Wschodnia część archipelagu jest bogata w lodowce.
Największe wyspy
W archipelagu znajdują się trzy główne wyspy, które plasują się w pierwszej dziesiątce największych wysp świata.
Historia
Od lat 70. XVI wieku wyspy te były pod wpływem brytyjskim. W 1850 roku Kanada przejęła kontrolę nad tym obszarem poprzez utworzenie Dystryktu Franklina. Kraj ten rości sobie prawa do terytoriów rozciągających się aż do Bieguna Północnego, jednak nie wszystkie państwa uznają te pretensje. Stany Zjednoczone nie respektują również kanadyjskiej zwierzchności nad wodami wewnętrznymi archipelagu.
