Piramidy – definicja i znaczenie
Piramida to budowla o kształcie ostrosłupa z czworokątną podstawą, najczęściej używana jako grobowiec lub podstawa dla świątyni. Najbardziej znane kompleksy piramid znajdują się w Egipcie oraz prekolumbijskiej Ameryce.
Piramidy w Egipcie
Piramida schodkowa Dżesera, wybudowana około 2650 p.n.e. w Sakkarze, jest jedną z najstarszych zachowanych piramid. W okresie Starego Państwa powstało osiem piramid, a podczas panowania faraona Snofru w IV dynastii zaczęto budować piramidy o prostych ścianach. W VI dynastii jakość budowli spadła, a w XII dynastii nastąpiło ich odrodzenie, jednak wiele z nich nie przetrwało do dziś. Ostatnie piramidy powstały około 1600 r. p.n.e.
Piramida Mykerinosa zachowała oryginalny wystrój wnętrz, w tym inskrypcje i malowidła. Obok piramid znajdowały się podziemne pomieszczenia dla barek, a ich budowa angażowała dużą liczbę opłacanych robotników, a nie niewolników.
Piramidy w Mezoameryce
W przedkolumbijskim Meksyku, Gwatemali, Hondurasie i Salwadorze wznoszono piramidy, często pełniące funkcję świątyń. Najbardziej znane z nich to:
- Piramida Słońca i Księżyca w Teotihuacán
- Świątynia Inskrypcji w Palenque
- Piramida Nisz w El Tajín
Piramidy w Regionie Andyjskim
Kultura Moche w Peru budowała piramidy z suszonych cegieł, służące celom kultowym, podobnie jak inne przedinkaskie kultury w Peru i Boliwii.
Piramidy na Teneryfie
Piramidy na Teneryfie przypominają te z Meksyku. W przeszłości sugerowano, że były one dowodem na starożytne połączenia między Europą a Ameryką. Obecnie uważa się, że powstały najwcześniej w XIX wieku.
Piramidy w Bośni
Wzgórze Visočica w Bośni było badane pod kątem obecności piramid, jednak większość archeologów pozostaje sceptyczna wobec tych teorii, nazywając je „piramidalnymi bzdurami”. Mimo to, przyciągają one licznych turystów.
Piramidy w Polsce
W Polsce istnieje kilka budowli przypominających piramidy, w tym:
- Piramida w Brodnicy – grobowiec Leopolda Fryderyka Dittmera.
- Piramida w Aleksandrowie Kujawskim – zaniedbana konstrukcja.
- Piramida w Burdzach – miniatura piramidy Cheopsa.
- Piramida w Łaziskach – grobowiec Franciszka Łakińskiego.
- Piramida w Krynicy – grobowiec Pawła Orzechowskiego.
- Piramida w Rapie – zaprojektowana przez Bertela Thorvaldsena.
Te unikalne budowle przyciągają uwagę turystów i stanowią ciekawe elementy polskiego dziedzictwa kulturowego.
