Jean Baptiste de Lamarck
Jean Baptiste de Lamarck (1744-1829) był francuskim przyrodnikiem, który zajmował się różnorodnymi dziedzinami nauki, w tym zoologią, botaniką i medycyną. Jest najbardziej znany jako twórca wczesnej teorii ewolucji, znanej jako lamarkizm.
Życiorys
Lamarck urodził się w Bazentin-le-Petit jako najmłodszy z jedenastu dzieci w rodzinie o tradycjach wojskowych. Jego pełne nazwisko to Jean-Baptiste Pierre Antoine de Monet, chevalier de La Marck. Po śmierci ojca w 1760 roku opuścił jezuickie seminarium i wstąpił do armii francuskiej, gdzie zyskał uznanie za odwagę w czasie wojny siedmioletniej.
Edukacja i kariera
Po zakończeniu służby wojskowej Lamarck zajął się studiowaniem medycyny i botaniki. W 1778 roku opublikował dzieło „Flora Francji”, co przyniosło mu popularność oraz uznanie w kręgach naukowych. W 1781 roku został tytularnym członkiem Francuskiej Akademii Nauk, a w 1790 roku awansował na członka rzeczywistego. Pracował w Jardin des Plantes, gdzie zajmował się badaniami nad bezkręgowcami, co doprowadziło go do napisania „Historii naturalnej zwierząt bezkręgowych” (1815-1822).
Teoria ewolucji
W 1809 roku Lamarck opublikował „Filozofię zoologii”, w której przedstawił swoją teorię ewolucji. Mimo że jego prace nie zdobyły uznania za jego życia, a krytyka ze strony innych naukowców, takich jak Georges Cuvier, była powszechna, to właśnie teoria ewolucji przyniosła mu późniejszą sławę.
Koniec życia
Pomimo osiągnięć naukowych, Lamarck przez większość życia zmagał się z biedą. W 1818 roku zaczął tracić wzrok, co pogorszyło jego sytuację. Zmarł 18 grudnia 1829 roku w Paryżu, a jego pogrzeb był skromny. Po pięciu latach jego ciało zostało ekshumowane i pochowane w wspólnym grobie na Cmentarzu Montparnasse.
Podsumowanie
- Urodziny: 1 sierpnia 1744
- Śmierć: 18 grudnia 1829
- Najważniejsze dzieła: „Flora Francji”, „Historia naturalna zwierząt bezkręgowych”, „Filozofia zoologii”
- Teoria ewolucji: lamarkizm
