Interlingua
Interlingua, znana również jako Interlingua de IALA, to sztuczny międzynarodowy język pomocniczy, który został opublikowany 15 stycznia 1951 roku przez International Auxiliary Language Association (IALA). Jest to przykład języka naturalistycznego, łączącego słownictwo typowe dla języków romańskich z prostą, regularną gramatyką. Dzięki temu, osoby posługujące się hiszpańskim, włoskim, rumuńskim i innymi językami romańskimi mogą łatwo go zrozumieć. Szacuje się, że nauka interlingwy zajmuje jedynie 15 dni, co czyni go użytecznym narzędziem w nauce innych języków.
Podłoże
Rozwój Interlingua był wynikiem ekspansjonistycznych ruchów naukowych, społecznych, technologicznych, handlowych oraz dyplomatycznych. Dominacja łaciny w Europie, szczególnie w jej zachodniej części, sprzyjała powstawaniu wspólnych słów w różnych językach. Słownik interlingwy tworzono poprzez porównania pięciu głównych języków: angielskiego, francuskiego, hiszpańskiego, portugalskiego oraz włoskiego, a także z uwzględnieniem rosyjskiego i niemieckiego. Słowa najczęściej występujące w tych językach były włączane do słownika Interlingua.
Gramatyka i słownictwo
Interlingua charakteryzuje się prostą gramatyką, opartą na gramatykach języków romańskich, co czyni go językiem naturalistycznym. Jego słownictwo jest zatem dostępne dla osób znających te języki, co ułatwia komunikację międzynarodową.
Przykłady tekstów w Interlingua
- Ojcze nasz:
Nostre Patre, qui es in le celos, que tu nomine sia sanctificate; que tu regno veni; que tu voluntate sia facite super le terra como etiam in le celo. Da nos hodie nostre pan quotidian, e pardona a nos nostre debitas como nos pardona a nostre debitores, e non duce nos in tentation, sed libera nos del mal. - Hasło reklamowe Union Mundial pro Interlingua:
Lingua natural e musical de parolas international e un grammatica minimal. Comprensibile facilemente per personas intelligente. Le medio de communication adequate pro le solution del confusion de Babylon. - Powszechna deklaracja praw człowieka – artykuł pierwszy:
Articulo 1. Tote le esseres human nace libere e equal in dignitate e in derectos. Illes es dotate de ration e de conscientia e debe ager le unes verso le alteres in un spirito de fraternitate.
